ميزان و علل مرگ و مير مادر باردار در استان كرمانشاه (91-1380)

Maternal mortality rate and causes in Kermanshah province (2001-2012)

زمينه : مرگ و مير مادر باردار از مهم‌ترين شاخص‌هايي است كه نشان‌دهنده وضعيت توسعه كشورهاست. اين مطالعه با هدف بررسي ميزان و علل مرگ و مير مادر باردار در استان كرمانشاه انجام شد. روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي اطلاعات ثبت‌شده مرگ و مير مادر باردار شامل مشخصات جمعيت‌شناختي، شاخص‌هاي مربوط به بارداري و زايمان و علت مرگ طي سال‌هاي 91-1380 از واحد بهداشت خانواده معاونت بهداشتي استان به‌طور سرشماري استخراج شد. براي تعيين ميزان مرگ و مير، موارد مرگ و مير مادر باردار در هر سال بر تعداد تولدهاي زنده تقسيم شد. اطلاعات با استفاده از نرم افزار Stata مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: ميزان مرگ و مير مادر باردار در استان كرمانشاه 9/25 نفر در هر صدهزار تولد زنده بود. بيشترين و كمترين ميزان مرگ به‌ترتيب در سال هاي 1382، 4/53 و 1391، 6/14 به‌دست آمد. بيشترين مادران متوفي در گروه سني 35-18 سال (6/64%)، ساكن شهر (7/66%) و در گروه حاملگي پرخطر (3/65%) بودند. شايع‌ترين علت مرگ مادر، خونريزي (2/23%) بود. شايع‌ترين علت مرگ مادر در مناطق شهري عوارض مداخله‌هاي زايماني و در مناطق روستايي خونريزي بود (008/0P=). نتيجه‌گيري : ميزان مرگ و مير مادران باردار در استان رو به كاهش است. هر چند شايع‌ترين علت مرگ مادر خونريزي است اما حاملگي‌هاي پرخطر نيز به عنوان يك عامل خطر مهم بايد مورد توجه قرار گيرد.

Background: Maternal mortality is one of the most important indicators that is indicative of the status of development of countries. This study was aimed to investigate the rate and causes of maternal mortality in Kermanshah province. Methods: In this cross-sectional study, the maternal mortality records including demographic information, indicators of pregnancy and delivery, and mortality causes from 2001 to 2012 were extracted via census from the family health unit of the health deputy. To determine mortality rates, maternal deaths in every year were divided by the number of live births. Data were analyzed by Stata software. Results: The maternal mortality rate in Kermanshah was 25.9 deaths per one hundred thousand live births. The highest rate was reported in 2003 (53.4) and the lowest rate in 2012 (14.6) per one hundred thousand live births. Most deceased mothers were urban residents (66.7%) with the age range of 18-35 years (64.6%), and high-risk pregnancies (65.3%). The most common cause of maternal death was bleeding (23.2%). There was a significant relationship between cause of death and urban-rural status, so that the most common causes in urban areas were complications of obstetric interventions whereas the most common cause in rural areas was bleeding (P= 0.008). Conclusion: Based on the results, the mortality rate of pregnant mothers is declining in Kermanshsh. However, given the most common cause of death (bleeding) and high percentage of high-risk pregnancies, immediate and effective measures by healthcare personnel to prevent postpartum maternal mortality and adequate and appropriate care during pregnancy and after delivery are required to considered.