مدل اسلامي اخلاق مصرف

Islamic Model of Consumption Ethics

مقاله پيش‌رو بر آن است تا مدل اخلاقي مصرف مورد نظر اسلام را در ارتباط با ديگر آموزه‌ها و از منابع اصيل اسلام يعني قرآن كريم، سنت و عقل كشف و ارايه كند. تحقيق پيش‌رو كه به روش توصيفي تحليلي انجام گرفته، نشان مي‌دهد اصول و قواعد اثباتي مانند انفاق، قناعت، زهد، تدبير در معيشت، در كنار اصول و قواعد سلبي مانند نهي از اسراف، تبذير، اتراف، اقتار و حرص و طمع، با معيار اصلي ميانه‌روي با ويژگي‌هاي همچون كفاف و نياز و مبتني بر يك سري مباني فكري و اخلاقي مانند عليت به‌عنوان مبناي وجودشناختي، توحيد براي مبناي خداشناختي، هدف‌مندي، نظام احسن به‌عنوان مباني جهان‌شناختي مانند اصالت و تكاملي‌بودن روح، نيازمندي، هدفمندي، اختيار آخرت‌باوري و مسيوليت‌پذيري انسان براي مباني انسان‌شناختي و سرانجام خود‌دوستي به‌عنوان مبناي اخلاقي و تيوري هنجاري، به‌صورت هماهنگ، زندگي خوب و گوارايي با ويژگي‌هايي همچون عدالت اجتماعي، امنيت و رشد و پيشرفت همه‌جانبه را براي دنياي انسان فراهم كند. بر اين اساس انسان اخلاقي مي‌تواند ضمن بهره‌مندي كامل و بهينه از منابع طبيعي و موهبت‌هاي الاهي به رشد و ارتقاي روحي و معنوي بالايي برسد و سرانجام نزد خداي مليك مقتدر? آرام گيرد.

This paper is to explore and present the slightly ethical model of consumption from the Islamic approach in relation with other teachings and from principal sources of Islam i.e. Quran, tradition and reason. This research using descriptive methodology shows that positive principals and rules such as charity, contentment, piety and management of living beside negative principals and rules such as forbidding dissipation and squandering, greed and the principal rule of moderation with the characteristics of contour and need based on intellectual and ethical foundations such as causality as an anthropological base, monotheism as a theological base, being targeted and the best system as cosmological bases, originality and evolutionary of spirit, need, being targeted, will and responsibility as anthropological bases and finally self-love as ethical base and normative theory, provide a consistent and good living with the characteristics of social justice, security and growth and comprehensive accession for the temporal living of the human. Based on this, ethical human can reach to a higher spiritual growth and to a calmness near the almighty god, despite a greater interest from divine and natural resources.