چيستي پول در اقتصاد اسلامي

The Nature of Money in Islamic Economy

اگر پول را كالا، دارايي يا سرمايه بدانيم، احكام آنها از جمله كسب درآمد براي پول جايگاه پيدا ميكند. در اقتصاد غرب براي اين واژه مفاهيم يادشده معنا شده است و در ادبيات ديگر كشورها از جمله كشورهاي اسلامي نيز سايه انداخته و محققان با پذيرش ماهيت كالايي يا دارايي‌بودن پول در چنين فضايي به بررسي بحث‌هايي مانند «پول دارايي است يا كالا؟»، «پول كالاي عمومي يا مشترك است؟»، «پول كالاي مثلي يا قيمي است؟» يا «آيا پول درآمدزاست؟» پرداختهاند. اين در حالي است كه چيستي ماهيت پول خواست اقتصاد اسلامي و بانكداري اسلامي است. در مقاله پيش‌رو جهت تحليل ماهيت پول از سه روش؛ تحليل مقايسهاي كالا و دارايي با پول، روش نگاه قرآني به مبادله پول و روش تمثيل بهره گرفته شده است. در هر يك از اين سه روش اين فرضيه اثبات مي‌شود كه ماهيت پول با كالا و دارايي متفاوت است. نتيجه‌هاي حاصله اين تحقيق افزون بر اينكه به مسايل پيش‌گفته مي‌پردازد، تعريفي از ماهيت پول ارايه ميدهد كه عبارت است از: پول يك اختراع بزرگ و دستاورد بشري است كه با انتقال و سنجش ارزش واسطه مبادله است اما درآمدزا نيست.

If money is regarded as commodity, property or capital, the rules regarding them including those of income earning would apply to money as well. In the western economy, these concepts have been explained with regard to money, and the definitions thus provided have dominated the relevant literature in the other countries including the Islamic ones as well. Also the researchers in the latter countries, accepting the nature of commodity or property for money, have discussed about the problems like whether money is property or commodity, it is a common or a public commodity, it is a ʹMesliʹ or a ʹQimiʹ commodity, or it earns any income. However, money nature is an important question in Islamic economics and banking. This article uses three methods of "comparative analysis of commodity, property and money", "Quranic attitude towards money exchange" and "Tamsil method" for analyzing money nature. In every one on these methods, this hypothesis is verified that the nature of money is different from that of commodity and property. The results of this research not only are related to the above-mentioned problems, but also define money as "a great invention and a human discovery that is an exchange medium which transfers and measures value, but earns no income."