نيازهاي اطلاعاتي كاربران با آسيب بينايي و نقش كتابخانه‌ها در تامين آنها: مرور نظام‌مند

The information needs of visually impaired people and library services: a meta-analysis

هدف: هدف از اين تحقيق، مرور نظام‌‌مند نيازهاي اطلاعاتي كاربران با آسيب بينايي و نقش كتابخانه‌ها در تامين آنهاست. روش/ رويكرد پژوهش: روش پژوهش مرور نظام مند است. بدين منظور پژوهش‌هاي مرتبط در ايران در پايگاه هاي اطلاع‌‌رساني, medlib, magiran, Sid, Irandoc, NLAI Iranmedex با كليدواژه‌‌هاي نياز اطلاعاتي، كتابخانه، نيازهاي اطلاعات بهداشتي، نيازهاي اطلاعاتي افراد با آسيب‌‌هاي بينايي، خدمات كتابخانه‌‌اي، نابينايان، منابع اطلاعاتي، ابزارها، فناوري اطلاعات، كتابخانه ها، كم‌‌بينايان، نابينايان، نقش كتابداران و تامين كنندگان اطلاعات؛ و در جهان در پايگاه هاي اطلاعاتيPMC, Pubmed, Scopus, CINAHL با كليدواژه‌‌هايnformation needs, health information needs, library services, visually impaired people, low vision, blind people and شناسايي و نتايج مرتبط در اين حوزه در چهار عامل موثر بر نياز اطلاعاتي كاربران يعني منابع اطلاعاتي، ابزارها و فناوري‌ها، نقش كتابخانه‌ها و خدمات آنها و نقش كتابداران و تامين‌كنندگان اطلاعات، از پژوهش‌ها استخراج شدند و مورد مقايسه قرار گرفته‌اند. يافته‌ها: پژوهش‌‌ها نشان داد ابزار مورد استفاده اكثر آنها پرسشنامه بوده، بنابراين روش پژوهش اكثر آنها نيز پيمايشي- توصيفي است. جامعه پژوهش ها در خارج از كشور برحسب نوع كتابخانه و سازمان بود. نتيجه‌‌گيري: در ايران، عوامل موثر بر نيازهاي اطلاعاتي كاربران وضعيت مطلوبي ندارد و تنها نقش كتابداران در اين خصوص قابل توجه است. جمع‌بندي حاصل از اين پژوهش‌ها به‌ويژه در ايران، نشان داد كه منابع اطلاعاتي، ابزارها و فناوري‌ها، و كتابخانه‌ها در تامين نياز اطلاعاتي كاربران نابينا موفق عمل نكرده‌اند و كاربران از وضعيت آنها رضايت كمتري دارند. از ميان اين چهار عامل، نقش كتابداران و اطلاع‌رسانان در تامين نيازهاي اطلاعاتي آنها قابل توجه است.

Purpose: This study reviews research literature on the information needs of visually impaired people and the role of libraries in meeting these needs. Design/Methodology/Approach: Persian and English databases including NLAI, Irandoc, Medlib, Sid, Magiran, Iranmedex, PMC, Scopus, PubMed, and CINAHL were searched using the keywords "information needs", "health information needs", "blind people", "visually impaired people", "low vision", "library services", to find documents discussing the role of librarians in providing information to visually impaired people. The body of literature identified, was categorized by four elements: information resources, tools and technologies, library services, information providers. Findings: For data gathering, a descriptive survey was used. In projects carried out in other countries, research populations were selected based on the type of library and type of organization. Conclusion: In domestic research projects, only the services of libraries were satisfactory. The other three elements were poor.