اپيدميولوژي مالاريا از سال 1320 تا سال 1385 در ايران

Malaria epidemiology in Iran from 1941 to 2006

زمينه و هدف: بيش از نيمی از جمعيت جهان در تقريباً 100 كشور از سراسر دنيا در معرض ابتلا به بيماری مالاريا قرار دارند. اين بيماری طی سال­های 1300 تا 1330 از مسائل بهداشتی مهم تلقی گرديده است طوری كه در اين دوران هيچ بيماری ديگری تا اين اندازه زيان­های مالی و جانی جبران ناپذيری در كشور ببار نياورده است. هدف اين مطالعه بررسی وضعيت اپيدميولوژی بيماری مالاريا در يك دوره 65 ساله از سال 1320 تا 1385 در كشور ايران به منظور آموختن درس­هايی برای آينده است. روش ­كار: اين مطالعه يك مطالعه تركيبی شامل مرور متون و مطالعه در سيستم­های بهداشتی با بررسی سوابق و آناليز داده­های موجود است. برای جمع­آوری داده­های مورد نياز در اين مطالعه، سه منبع مهم اطلاعاتی در نظر گرفته شد. 1- منابع الكترونيك داخلی و خارجی، 2- منابع غير الكترونيك كتابخانه­­ای و داده­های موجود حاصل از نظام مراقبت مالاريا 3- مصاحبه با افراد مطلع و صاحب نظر. در بررسی منابع الكترونيكی 26 متن انتخاب شد. در بررسی متون و داده­های غير الكترونيكی و در بررسی پايان نامه­ها مجلات و اسناد و گزارش­ها 180 مورد كه در اين زمينه بودند مورد بررسی قرار گرفتند. در بخش مصاحبه باافراد صاحب نظر  با 5 نفر از افراد مطلع مصاحبه به عمل آمد. علاوه بر اسناد داده­های مالاريا در كشور طی 6 سال اخر دوره مطالعه از سوی مركز مديريت بيماري­ها در اختيار تيم تحقيق گرفت و در اين مطالعه از آن استفاده شد.  نتايج: بروز بيماری در 65 سال از سال 1320 تا 1385 نشان مي­دهد كه  تعداد موارد بيماری مالاريا عليرغم نوساناتی كه درطی سال­های مختلف داشته­اند رو به كاهش نهاده است. بروز بيماری از بروز 250 تا 333 در هزار نفر در سال­های ابتدائی قرن اخير شمسی به بروز 22/0 در هزار نفر در سال 1385 رسيده است. نتيجه­ گيری: تغييرات بروز بيماری نشان مي­دهد كه طرح حذف مالاريا به عنوان يك هدف دست يافتنی قابل وصول است. تجربياتی كه در زمينه كنترل بيماری مالاريا حاصل شده در كنترل بيماري­های ديگر نيز مي­تواند مورد استفاده قرار گيرد. 

Background and Aim: Malaria threatens more than half of the worldʹs population in about 100 countries. During the period 1921-1951 malaria was one of the most important public health issues in Iran, no other disease causing as much financial loss and mortality as malaria did. The objective of this study was to investigate malaria epidemiology in Iran during the period 1940- 2006 (65 years), in the hope that the infotmation and experience will be used in the future. Materials and Methods: This study included a review of the available literature on the suject, as well as a study of health systems, existing records, and analysis of data and information on malaria in Iran. Data were colected from three main sources: national or international electronic sources (26 sources); non-electronic sources, including theses, journal articles, and various documents and reports, as well as data obtained from the national malaria surveillance system (a total of 180); and interviews with five informed and expert individuals. In addition, national documents prepared by the Center for Disease Control, Ministry of Health and Medical Education, during the previuos 6 months were made available to, and used by, the research team. Results: The findings show that, despite several annual fluctuations, the trend of incidence of the disease during the 65-year period, from 1940 to 2006, was a downward trend. The incidence declined from 250-333 per 1000 people in the early 1940ʹs to 0.22 per 1000 people in 2006. Conclusion: The changes in incidence of malaria show that elimination of malaria is a possible and feasible goal. The experiences achieved in controlling this disease can be utilized for controlling other diseases as well.