انديشه مهدويت و تمدن نوين اسلامي

Messianic Thought and Modern Islamic Civilization

انديشه مهدويت و تمدن نوين اسلامي محسن الويري ? چكيده اثرگذاري دين بر تمدن در دو ساحت قابل تصور است: ساحت خرد كه به ظواهر تمدن مانند بناها، آثار علمي و آداب و رسوم مربوط است و ساحت كلان كه به بنيان انديشه اي و روح حاكم بر تمدن مربوط مي‌گردد. ساحت نخست، با مروري بر منابع مربوط، به آساني قابل اثبات است و ساحت دوم در آثار نظريه-پردازان تمدن، بيش و كم مورد توجه قرار گرفته است. در قلمرو اسلام نيز اثبات ساحت نخست به دليل بديهي بودن، از استدلال بي نياز است. براي اثبات ساحت دوم مي توان افزون بر تجربه تاريخي، به استدلال عقلي دست زد. اسلام، در دو مقياس فردي و اجتماعي، براي بالابردن ضريب اثربخشي آموزه هاي خود و به عنوان گامي براي تكميل اين آموزه ها؛ آن‌ها را به الگوهايي آرماني پيوند زده است. بر اين اساس، آموزه هاي مهدويت، مي تواند از طريق ترسيم آينده‌اي دست يافتني، در شكل دادن به روح حاكم بر تمدن جديد اسلامي نقش آفرين باشد. اين ترسيم از آينده را مي توان «چشم اندازي تجويزي» به شمار آورد كه حلقه وصل مهدويت و تمدن جديد اسلامي است. نوشتار پيش رو، به واكاوي اين نكته پرداخته و در پايان براي بهره گيري از اين ظرفيت چند پيشنهاد ارايه داده است.

The influence of religion on culture is conceivable in two dimensions: the smaller realm is related to the appearances of civilization, such as buildings, monuments and customs and the larger area is related to the foundations of thought and the spirit governing civilization. The first realm is easily provable by reviewing the related resources and the second realm is more or less considered in the writings of theory makers of civilization. In the realm of Islam, the first area is needless of reasoning and arguments because of being evident. To prove the second realm we can use intellectual arguments in addition to historical experience. Islam, on both individual and social level, in order to improve the effectiveness factor of its teachings, and as a step toward the completion of its doctrine has linked them to the idealized models. Accordingly, Messianic teachings can play a role in shaping the spirit governing new Islamic civilization through the drawing of achievable future. Such a drawing of future can be considered as a “perspective outlook” which is a linking ring of Messianism and new Islamic civilization. The present paper has investigated this fact and at the end, in order to use this capacity, some suggestions have been presented.