بررسي تركيب‌هاي شيميايي اسانس گياهان دارويي بيلهر، چوير و زيره ايراني (Dorema aucheri، Ferulago angolata و Bunium persicum) در استان كرمان (ايران)

Phytochemical evalution of Ferulago angulata, Bunium persicum and Dorema aucheri from Kerman province (Iran)

چكيده در اين تحقيق سه گونه بيلهر، چوير و زيره ايراني (Ferulago angulata, Bunium persicum, Dorema aucheri) در تابستان 1391 از ارتفاعات شهرستان بردسير استان كرمان، در مرحله ميوه‌دهي جمع‌آوري و در سايه خشك شد. از دو گياهFerulago angulata و Bunium persicumبا روش تقطير با آب (طرح كلونجر) اسانس‌گيري و از گياه Dorema aucheri با استفاده از هگزان عصاره‌گيري شد. تركيب‌هاي شيميايي گياهان توسط روش كروماتوگرافي گازي متصل به شناساگر طيف نگار جرمي (GC-MS) شناسايي شد. مهمترين تركيب‌هاي شيميايي عصاره گياه D. aucheri شامل دي‌اتيل فتالات (15/79 درصد) و دي بوتيل فتالات (73/5 درصد)، در گونه F. angulata به‌ترتيب بتا-اوسيمن (02/40 درصد)، آلفا-فلاندرن (47/14 درصد) و بتا- فلاندرن (43/14 درصد) عمده‌ترين تركيب‌هاي اسانس و در اسانس گياه زيره كرماني نيز به‌ترتيب: كومين آلدييد (53/20 درصد)، گاما-ترپينن (93/23 درصد)، 3-كارن-10-آل (99/27 درصد) و 2-كارن-10-آل (49/9 درصد) از مهمترين تركيبات اسانس گياه گزارش شد. واژگان كليدي: بيلهر، چوير، زيره ايراني، بتا-اوسيمن، دي اتيل-فتالات، فلاندرن، كومين آلدييد، گاما-ترپينن.

Ferulago angulata, Bunium persicum and Dorema aucheri belongs to Apiaceae family were collected at summer 2012 from Bradsir in Kerman province during to fruiting stage. The essential oils of Bunium persicum and Ferulago angulata seeds were obtained by hydrodistillation using a Clevenger type apparatus and in Dorema aucheri was extracted by n-hexane and were analyzed by GC/MS. Diethylphetalate (79.15%) and dibuthylphethalate (5.73%) were the most components of Dorema aucheri, whereas B-ocimene(40.02%%), ?-phelandrene (14.47%) and B-phelanderene (14.43%) in Ferulaga angulata oil and 3-caren-10-ol (27.99%), ?-terpinene(23.93%) and cumin aldehyde (20.53%) were the most constituents in Bunium persicum oil, respectively.