مطالعه اثر دماي خشك كردن بر برخي از خصوصيات فيتوشيميايي برگ كنگرفرنگي (Cynara scolymus L.)

Study on the effect of drying temperature on some phytochemical characteristics of Artichoke (Cynara scolymus L.) leaves

چكيده به‌منظور بررسي تاثير دماي خشك كردن بر برخي خصوصيات كيفي برگ گياه دارويي كنگر فرنگي (Cynara scolymus L.) آزمايشي به‌صورت طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار و پنج تيمار دمايي 40، 50، 60، 70 و 80 درجه سانتي‌گراد در سال 1391 در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع‌طبيعي گرگان انجام شد. از نمونه‏هاي خشك شده در سايه به‌عنوان شاهد استفاده شد. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان فنل در دماي 60 درجه سانتي‌گراد مشاهده شد. در مقابل در نمونه هاي خشك شده در دماي 70 و 80 درجه سانتي‌گراد غلظت فنل به شدت كاهش يافت. بيشترين ميزان فلاونوييد (15/5 ميلي گرم بر گرم)، فعاليت آنتي‏اكسيداني (67/144درصد) و همچنين اسيدكافييك برگ (91/4 ميلي گرم بر كيلوگرم) در نمونه‏هاي خشك شده در سايه مشاهده شد. بر خلاف فنل كل ساير تركيبات فنل‏دار از جمله فلاونوييد، اسيدكافييك و اسيدكلرژنيك در بين تيمارهاي دماهايي، دماي 40 درجه سانتي‌گراد بيشترين ميزان تجمع را داشتند. بيشترين فعاليت آنتي‏اكسيداني در نمونه هاي خشك شده در سايه مشاهده شد. در بين تيمارهاي دمايي با دستگاه خشك كن، با افزايش دماي خشك كردن، ميزان عملكرد آنتي‏اكسيدان افزوده شد كه نشان‌دهنده تغيير تركيبات فنلي ساده به تركيبات آنتي اكسيداني است. با اين وجود، در بين تيمارهاي دمايي با دستگاه خشك كن كيفي‏ترين حالت از نقطه نظر غلظت اغلب تركيبات موثر در دماي 40 درجه سانتي‌گراد مشاهده شد. لذا پيشنهاد مي‏شود در صورت ايجاد ضرورت براي خشك كردن مصنوعي نمونه‏هاي برگي، به ويژه در مناطق مرطوب، از دماي40 درجه سانتي‌گراد استفاده شود. واژگان كليدي: اسيد كافييك، اسيد كلروژنيك، دماي خشك كردن، فنل، كنگر فرنگي.

To evaluate the effect of drying temperature on some qualitative characteristics of Artichoke (Cynara scolymus L.) leaves, an experiment was conducted in 2012 at Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources as a completely randomized design with five different temperatures ( 40, 50, 60, 70 and 80°C) and three replications. The shade dried samples were used as control group. Results showed that, the highest phenol content was observed in the leaf samples dried at 60 °C. In contrast, the samples dried at 70 and 80 ° C showed decreased phenol content. The highest flavonoids (5.15 mg/g), antioxidant activity (144.67%) and caffeic acid (4.91 mg/kg) were observed in the samples dried under shade conditions. Unlike total phenol, other phenolic compounds including flavonoids, caffeic acid and chlorogenic acid were at their highest amount when dried at 40 °C. The highest antioxidant activity of dried samples was obtained under shad conditions. Rising drying temperatures led to a higher antioxidant activity showing the conversion of simple phenolic compounds to more efficient antioxidant agents. However, among the used temperatures, the most qualitative condition in the case of effective compoundsʹ concentration was 40°C. Therefore, it suggested that if artificial drying is necessary, especially in moisty areas, temperature of 40°C should be used.