رابطه بين ويژگي هاي شخصيتي با رفتارهاي خودمراقبتي و پيامد درمان در بيماران ديابتي

Relationship between personality characteristics with self- care behavior and consequences of treatment in patients with Diabetes

مقدمه: ديابت يك بيماري مزمن غدد درون ريز است. ويژگي آن اختلال در سوخت و ساز گلوكز ناشي از توليد يا بهره گيري از هورمون انسولين مي باشد. به علاوه تنظيم قند خون و رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران ديابتي با برخي ويژگي هاي شخصيتي در ارتباط است. اين پژوهش با هدف تعيين رابطه بين ويژگي هاي شخصيتي با رفتارهاي خودمراقبتي و پيامد درمان در بيماران ديابتي انجام شد. روش ها: روش پژوهش حاضر توصيفي – همبستگي ازنوع پيش بيني بود. جامعه آماري اين تحقيق را كليه ي بيماران ديابتي نوع يك و دو مراجعه كننده به مطب خصوصي درشهرستان تبريز سال (1390) با دامنه سني 80-30 سال تشكيل مي داد كه غير از ديابت بيماري ديگري نداشتند. از زنان و مردان مبتلا به ديابت نوع يك و دو 70 نفر باروش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده عبارت بودند از: پرسشنامه خلاصه اي از رفتارهاي مراقبت ازخود براي افراد ديابتي، فرم كوتاه پرسشنامه ويژگي هاي شخصيتي (Neuroticism Extraversion Openness -Five Factor Inventory)، پرسشنامه محقق ساخته پيامد درمان، كه در مورد افراد شركت كننده اجرا گرديد. داده هاي پژوهش با استفاده از روش هاي آماري تحليل رگرسيون چند متغيره مورد بررسي قرارگرفت. يافته ها: نتايج اين مطالعه نشان داد كه از بين ويژگي هاي شخصيتي با رفتارهاي خودمراقبتي و پيامد درمان تنها مولفه باز بودن توانست رفتارهاي، رژيم غذايي، ورزش منظم، پيامد ورزش را پيش بيني كند و مولفه عصبيت نيز تغييرات مراقبت از پا و پيامد مراقبت از پا را پيش بيني كرد. مولفه وجداني بودن نيز پيامد رژيم غذايي راپيش بيني كرد (05/0 > P). نتيجه گيري: از آنجا كه ميزان وقوع جهاني ديابت به خصوص ديابت شيرين به نحو چشمگيري افزايش يافته است، با توجه به يافته‌هاي پژوهش، پيشنهاد مي شود برنامه‌هاي آموزشي و مداخله‌اي درارتباط با رفتار خودمراقبتي و برخي از عوامل ويژگي هاي شخصيتي به خصوص باز بودن و عصبيت و وجداني بودن كه مي تواند منجر به ارتقاي حس توانايي بيمار به مهار بيماري و پذيرش مسووليت شود جهت توانمندسازي بيماران ترتيب داده شود.

Introduction: Diabetic is one of the important inner disorder that mankind face with it beside arrange (Adjustment) of glucose( Blood Sugar) relation with self-care behavior in diabetic patient some characteristic personality .this research with assigning relation between characteristic and self-care behavior and it`s out come in diabetic to perform. Methods: This research is descriptive correlation from prognosis sort statistical society of this research include type I and II diabetic that they went to clinic private in Tabriz city (2011) from age range from 30-80 that they don`t have any other discos women and men that suffer (type I or II) Diabetes, 70person chose with available sampling useful tools in this method: brief Questionnaire about self-care in diabetic – short form of Questionnaire – characteristic of personality (NEO-Five Factor Inventory) Questionnaire that made by scholar and outcome of care that is performed for people who participate research paint with statistical analysis regression with several variable discovered. Results: This study showed that among personality characteristics with self protective behaviors’ and remedy result, only the openness parameter could forecated the behaviors’ such as butrition diet and practicing and sport outcome and the anxiety parameter could forecast the changes of foot control and its result, the conscientious parameter also could fore cast the nutrition diet out come. P < 0.05 Conclusion: since the global incidence of diabetes has increased dramatically, based on findings recommended training and intervention programs in self-care behavior and some personality factors, especially the openness and conscientiousness may cause upgrade to patient s sense of control and acceptance of responsibility is to increasing the empowerment of patients.