بررسي رابطه ساخت ارزشي خانواده با حرمت خودِ دانش‌آموزان

A Study of the Relationship Between Seystem of parents Values and interests and Self-Esteem of Students

نظام ارزشي و حرمت خود، دو مولفه اساسي سلامت رواني و اجتماعي به حساب مي آيند. ترجيحات ارزشي گاهي تعيين‌كننده مسير زندگي هستند و با اثرگذاري بر سبك تربيت، رفتار و شخصيت فرزندان را تحت تاثير قرار مي دهد. در اين پژوهش، فرض بر اين است كه نوع ترجيح حرمت خود فرزندان را به عنوان يك مولفه مهم سلامت رواني تحت تاثير قرار مي دهد و اين تاثير در مناطق مختلف متفاوت است. حرمت خود از مولفه‌هاي بنيادي سلامت رواني است. اين مطالعه در پي بررسي رابطه بين ساخت ارزشي خانواده و حرمت خودِ دانش‌آموزان پايه دوم و سوم مدارس متوسطه شهر تهران بوده است. بدين منظور 212 نفر آزمودني پس از نمونه‌گيري خوشه‌اي به طور تصادفي از بين دانش‌آموزان پايه‌هاي دوم و سوم دوره متوسطه در رشته رياضي فيزيك از پنج منطقه جغرافيايي شامل شمال، غرب، مركز، شرق و جنوب تهران به همراه 212 نفر از والدين آن‌ها انتخاب و مورد بررسي قرار گرفتند. براي بررسي حرمت خود دانش‌آموزان از پرسشنامه «حرمت خود كوپراسميت» و براي بررسي ترجيحات ارزشي از آزمون «آلپورت - ورنون – ليندزي» استفاده شده است. داده‌ها علاوه بر توصيف با روش‌هاي استنباطي (همبستگي، آنوا و تحليل رگرسيون) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته‌اند. نتايج تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داده كه بين برخي از رحجان‌هاي ارزشي خانواده‌ها و حرمت خود دانش‌آموزان با درجه اطمينان 95 درصد رابطه معنادار وجود دارد. البته نوع اين ترجيحات بر حسب مناطق تغيير مي‌كند. هر چند جهت‌گيري ارزشي اجتماعي رابطه معنادار معكوس با حرمت خود فرزندان دارد، ولي برخي رحجان‌هاي ارزشي تاثير مستقيم از جانب مادر بر حرمت خود فرزندان دارد. به طور كلي به نظر مي‌رسد تاثير رحجان‌هاي ارزشي متفاوت بر حسب جنسيت، نوع والدين (پدر يا مادر) و منطقه جغرافيايي متفاوت است.

The Value Systems and self-Esteem are two factors of mental and social health. This research aimed to investigate the relationship between parents value and interests and Self-Esteem of students. 212 male and female adolescents were tested by Coopersmit self-Esteem Inventory (SEI) and 212 parents of the same students were tested based on Alport, Venon and Lindzey. Analysis of data (Pearson’s correlation, Regression analysis ) demonstrates a significant correlation between some of the dimentions of parents value interests (Just Mothers) and Student’s self-Esteem. Social intrest values of mothers were negatively correlated with Studen’s self-Esteem. Effects of value interests of parent on studentʹs Self-Esteem were different