بررسي ميزان نيترات و نيتريت در آب‌ هاي زيرزميني شهر ايلام

Investigation on the Concentration of Nitrate and Nitrite in Ilam ground waters

مقدمه: تركيبات نيترات و نيتريت از عوامل آلاينده آب ‏هاي زيرزميني محسوب مي‏ شوند كه در سال ‏هاي اخير به علت گسترش فاضلاب ‏هاي شهري، صنعتي و كشاورزي ميزان متوسط آن‏ ها در اين منابع رو به افزايش مي ‏باشد. اين تحقيق با هدف اندازه‏ گيري غلظت نيترات و نيتريت در آب ‏هاي زيرزميني شهرستان ايلام در سال 1389 انجام شد. مواد و روش ‌ها: روش مطالعه در اين تحقيق از نوع توصيفي-تحليلي است. تعداد 60 نمونه آب(از 60 حلقه چاه) در نقاط مختلف شهر ايلام كه براي تامين آب آشاميدني استفاده مي‏ شود تهيه شد. غلظت نيترات و نيتريت در نمونه‏ هاي جمع‏ آوري شده با استفاده از دستگاه اسپكتروفتومتر مدل DR-5000 اندازه‏ گيري شد. نتايج به دست آمده در نرم ‏افزار SPSS و نرم ‏افزار Arc view GIS تجزيه و تحليل شد. يافته‌ هاي پژوهش: نتايج نشان داد كه غلظت يون‏ هاي نيترات و نيتريت در 33/98 درصد نمونه ‏ها پايين‏ تر از مقدار استاندارد و در 67/1 درصد نمونه‏ ها بالاتر از مقدار استاندارد بوده است. بالاترين غلظت ثبت ‌شده براي يون نيترات معادل 5/10 ميلي ‌گرم در ليتر مربوط به يكي از چاه‏ هاي مورد مطالعه در منطقه كشاورزي واقع در روستاي هفت چشمه بود. در مورد يون نيتريت بالاترين غلظت معادل 19/1 ميلي ‌گرم در ليتر مربوط به يكي از چاه‏ هاي مورد مطالعه در منطقه كشاورزي واقع در روستاي آبزا بود. هم چنين بين نوع منطقه(كشاورزي، صنعتي و شهري) با غلظت نيترات(96/0P=) و نيتريت(71/0P=) در آب هاي زيرزميني ايلام ارتباط معني‏ داري وجود نداشت. بحث و نتيجه‏گيري: از يافته ‏هاي اين تحقيق مي ‏توان نتيجه گرفت كه در حال حاضر كيفيت آب مورد مطالعه از نظر غلظت نيترات و نيتريت مطابق با استاندارد‏هاي آب شرب ايران مي ‏باشد، با اين وجود كنترل مستمر اين منابع آب ضروري است. از اين رو پايش، تصفيه و دفع بهداشتي فاضلاب‏ هاي توليدي هم بايستي مورد توجه قرار گيرد.

Introduction: Nitrate and nitrite are consid-ered as ground water pollutants in recent years due to increasing the industrials, agricultures and as well as municipal wastewaters. The co-ncentration of these pollutants in ground water is increasing. The aim of this study was to investigate the nitrate and nitrite concentration in ground waters of the city of Ilam. Materials and Methods: This descriptive-anal-ytical study was carried out on 60 drinking water wells in various location of Ilam. 60 water samples were collected and the cont-ent of nitrate and nitrite of the samples was determined with spectrophotometer (DR-5000). The data was finally analyzed by SPSS and Arc view GIS softwares. Findings: The findings showed that the conc-ent-ration of nitrate and nitrite ions was lower in 98.33% of the samples than the standards and higher than the standards in 1.67% of the samples. The highest concentration of nitrate ions (10.5 mg/l on the basis of N) was attributed to the well studied at Haft Cheshmeh Village located in an agricultural area. The highest concentration of nitrite ions (1.19 mg/l on the basis of N) also belonged to a well studied at Abza Village located in an agric-ultural area. There was no significant differ-rence between the concentration of nitrate (p-value=0.96) and nitrite (p-value=0.71) among the various areas (agricultural, industrial and urban). Discussion & Conclusion: Based on the find-ings of the study, it was concluded that the studied water quality corresponded to the Iran drinking water standards. Nevertheless, the monitoring of these water resources is essential and treatment and sanitary disposal of wast-ewaters most be con-sidered.