الگوي روابط بين رضايت شغلي و تعهد سازماني با فرسودگي هيجاني، تمايل به ترك خدمت و رفتارهاي انحرافي

The Model of Relations between Job Satisfaction and Organizational Com-mitment with Emotional Exhaustion, Intention to Turn-over and Deviant Behaviors

هدف از اجراي اين پژوهش بررسي الگوي روابط بين رضايت شغلي و تعهد سازماني با فرسودگي هيجاني، تمايل به ترك خدمت و رفتارهاي انحرافي بود. جامعه آماري پژوهش كاركنان مرد يك كارخانه صنعتي و توليدي در شهر شيراز بودند كه از ميان آنها، 300 نفر به شيوه‌ي نمونه‌گيري سهل‌الوصول انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه ترك خدمت، پرسشنامه رفتارهاي انحرافي، پرسشنامه فرسودگي هيجاني و پرسشنامه‌هاي رضايت شغلي و تعهد سازماني بودند. داده‌هاي حاصل از پرسشنامه‌هاي پژوهش از طريق ضريب همبستگي پيرسون، مدل‌سازي معادله ساختاري (SEM) و تحليل رگرسيون واسطه‌اي مورد تحليل قرار گرفتند. نتايج حاصل از مدل‌سازي معادله ساختاري (SEM) نشان داد كه؛ 1. فرسودگي هيجاني، 18 درصد از واريانس رضايت شغلي و رضايت شغلي، 20 درصد از واريانس تعهد سازماني را تبيين مي‌نمايند. 2. بدنبال آن تعهد سازماني و فرسودگي هيجاني، 5/17 درصد از واريانس ترك خدمت و ترك خدمت و فرسودگي هيجاني 7/11 درصد از واريانس رفتارهاي انحرافي را تبيين نمودند. 3.تحليل رگرسيون واسطه‌اي نيز نشان داد كه رضايت شغلي متغير واسطه‌اي كامل در رابطه فرسودگي هيجاني با تعهد سازماني و تعهد سازماني نيز متغير واسطه‌اي كامل در رابطه رضايت شغلي با ترك خدمت است. بالاخره ترك خدمت نيز متغير واسطه‌اي كامل در رابطه‌ي تعهد سازماني با رفتارهاي انحرافي بود. يافته‌هاي حاصل از اين تحقيق حاكي از آن است كه فرسودگي هيجاني با ارتباطاتي فراگير، همزمان باعث تضعيف رضايت شغلي و تعهد سازماني و تقويت تمايل به ترك خدمت و رفتار هاي انحرافي مي‌شود.

This research was conducted with the aim of investigating the model of rela-tions between job satisfaction and organizational commitment with emotion-al exhaustion, intention to turn-over and deviant behaviors. Research statis-tical population was the male employees of an industrial and productive fac-tory in Shiraz City. 300 persons of them were selected using convenience sampling. Research instruments were questionnaires on turn-over, deviant behaviors, emotional exhaustion and job satisfaction and organizational commitment. The data resulted from questionnaires were analyzed using Pearson’s correlation coefficient, structure equation modeling and (SEM) mediation regression analysis. The results of structure equation modeling showed that:1) emotional exhaustion explained 18 percent of variance of job satisfaction and job satisfaction explained 20 percent of variance of organi-zational commitment.2) Also organizational commitment and emotional ex-haustion explained 17.5 percent of variance of turn-over; and turn-over and emotional exhaustion explained 11.7 percent of variance of deviant beha-viors.3) Mediation regression analysis showed that job satisfaction played the complete mediator role in the relation between emotional exhaustion and or-ganizational commitment and also organizational commitment played the complete mediator role in relation between job satisfactions and turn-over. Finally turn-over was complete mediator variable in relation between orga-nizational commitment and deviant behaviors. The findings of this research revealed that emotional exhaustion simultaneously weakens the job satisfac-tion and organizational commitment and strengthens the intention to turn-over and organizational deviant behaviors.