مقايسه‌ي جلوه‌هاي نوآوري شعر اندلس و مهجر

موازنه في ملامح التجديد بين الشعر الاندلسي وشعر المهجر

چكيده: از جريان هاي ادبي شكل گرفته در خارج از سرزمين هاي عرب مي توان به ادب اندلس و مهجر اشاره كرد؛ اين دو جريان كه يكي به سده هاي هشتم تا پانزدهم ميلادي و ديگري به اواخر قرن نوزدهم و دهه هاي آغازين قرن بيستم مربوط است، موجب تحولاتي در قالب و درون مايه هاي شعر عربي شده اند. اگرچه پاره اي از اين تحولات مانند به كارگيري واژگان ساده، آشنا و آهنگين و يا خروج از قالب هاي شعري قديم عرب، ميان دو جريان مشترك است؛ درعين حال، تفاوت هايي نيز ميان آن ها وجود دارد؛ به عنوان نمونه در شعر مهجر برخلاف شعر اندلس، گرايش هاي فلسفي و تامل در نفس انسان و حقايق هستي را شاهد هستيم. حال آنكه شهر اندلس از چنين عمق و ژرف نگري اي برخوردار نيست. درمجموع مي توان گفت نوآوري هاي شعراي مهجر، به ويژه مهجر شمالي، عميق تر و تاثيرگذار تر است. هرچند در اين امر، فضل تقدّم با اندلسيان است.

Abstract: The literature of Al-Andalus and Mahjar literature are two literary schools, which have been founded outside the Arabian territory. The former has taken place during the 8th century up to the 15th century, and the latter is related to the end of the 19th century up to the beginning of the 20th century. These two schools have led to the emergence of evolutions in the domains of form and theme of the Arabic poetry. Although they have some common properties, e.g. using simple, familiar and metrical vocabulary and ignoring traditional Arabian poetic forms, there are some differences between them. For example, despite Al-Andalus poetry, there are philosophical tendencies and contemplating about the human soul and the reality of existence in Mahjar poetry, where as Al-Andalus poetry does not benefit this kind of perceptivity. It can be concluded that, albeit that Andalusians are precedent in this respect, the innovative aspects of Mahjar poetry, specifically northern Mahjar, are more profound and more influential.