تحليل كهن‎الگوي «نقاب» و «سايه» در شعر نازك الملايكه

تحليل المثل القديمه: الظل والقناع في شعر نازك الملايكه

چكيده: نقد كهن الگو يا همان نقد اسطوره اي به بررسي ناخودآگاه جمعي، يعني ضمير و ذهن ناخودآگاه بشر مي-پردازد. اين نقد با بهره گيري ازنظريه يونگ، براي روان شخصيتي انسان پنج الگوي اصلي به نام هاي سايه، نقاب، آنيما، آنيموس و خود تعريف كرده است كه نقاب و سايه در تكامل شخصيت هر فرد، نقش اساسي دارد. اين كهن الگوها وجه مشترك همه ي انسان ها، به ويژه شاعران، به شمار مي آيد و در شعر، نمودي عيني تر دارد. باتوجه به سازگاري كهن الگوهاي نقاب و سايه در اشعار نازك الملايكه، اين جستار مي كوشد تا آن را در اشعار وي به روش تحليل توصيفي اجرا و نقاب ها، سايه ها و روش به كارگيري آنها را درشعر وي روشن نمايد. برايند پژوهش نشان مي دهد ايشان از رفتارهايي چون شر، بدي، گناه، طمع و دزدي به عنوان سايه و از خصلت هايي مانند خوبي، زهد، ايمان، رحمت و مهرباني، نقابي بر شخصيت انسان براي حضور در اجتماع برمي گزيند و از نقاب هايي بهره مي جويد كه در ادبيات باتوجه به ديدگاه يونگ قابل انطباق اند. و از شخصيت هاي اسطوره اي و اجتماعي مانند تاييس و برده، نقاب مي سازد و ديدگاه هايش را از پس شخصيت نقابين بيان مي كند و با به كارگيري ضمير متكلم با شخصيت نقابين يكي مي شود؛ ولي سرانجام از آن فاصله مي گيرد و من خود را نمايان مي سازد.

Abstract: Archetypes critic or mythic critic investigate the collective unconscious and the human subconscious mind .This review that is derived from yung has defined 5 original patterns for Personality psychology, name shadow, mask, Anima, Animus and self that among them the mask and shadow play a fundamental role in development of personality of Each person. These archetypes are common to all humans, specially to poets . It is more objective in poetry . Regarding the compatibility of archetypes of the shadow and mask in Nazokolmalaeke poems, this essay is going to present descriptive analysis of this poem to adjust to be clear what are masks and shadows., And considering conditions how they are used .The result of research shows that some behaviors like, evil, sin, greed and theft, are used as shadow and some features like piety, faith and compassion as mask on human personality to attend in societyand use some masks which in literature are matched with yungs perspective .this poem makesAmaskfrom mythic and social characters like Taees and slave and attempts to express its viewsfrom behind the mask and byusing the pronoun theologian it shows that its the same as mask character, but suddenly it takes away from me,and eventually reveals itself slowly.