ارزيابي و مكان‌يابي فضاي سبز شهري مورد شناسي: منطقه 11 شهر تهران

Evaluation and locating urban green spaces Case study : Tehran District No. 11

رشد صنعت و افزايش جمعيت در شهرها منجر به ساخت و سازهاي سودگرايانه شده‌است. اين ساخت و سازها به مسايل بهداشتي و تامين حداقل نور و هوا در مناطق متراكم شهري توجهي نداشته‌است. از سوي ديگر ضرورت ايجاد كاربري‌هاي جديد شهري براي پاسخگويي به نيازهاي روزافزون شهري و اسكان جمعيت به‌تدريج باعث كاهش فضاي سبز و باغ‌هاي شهري گرديده كه اين امر آلودگي محيط زيست را به همراه داشته است. بنابراين اين تحقيق براي ارزيابي و مكان‌يابي بهينه فضاي سبز منطقه 11 تهران انجام گرفته‌است. روش انجام تحقيق در اين پژوهش، تركيبي از روش‌هاي توصيفي- تحليلي و موردي بوده و نوع پژوهش كاربردي است. از‌اين‌رو براي محاسبه سرانه فضاي سبز در سطح منطقه، ابتدا با استفاده از شاخص تفاضليِ نرمال شده پوشش گياهي (NDVI) مربوط به داده‌هاي سنجنده (ASTER) سرانه فضاي سبز در سطح منطقه 2.57 متر مربع براي هر نفر محاسبه گرديد كه نسبت به حداقل سرانه‌ها بسيار پايين‌تر مي‌باشد؛ لذا جهت مكان‌يابي فضاي سبز از مدل تحليل سلسله مراتبي (AHP) استفاده‌شد. از مساحت 1205 هكتاري منطقه در حدود 195 هكتار معادل 16 درصد از كل مساحت منطقه، وضعيتي كاملاً سازگار براي گسترش فضاي سبز دارد. بنابراين، نتايج اين مطالعه مي‌تواند به برنامه‌ريزان شهري براي درك و اولويت‌بندي مسايل شهري و يافتن راه‌حل‌هايي براي رفع اين مشكلات كمك شاياني نمايد.

Industry growth and population increase in cities has led to utilitarian construction. In such constructions, the hygienic issues and supplying minimum air and light in dense urban areas have not been considered. Also the necessity of creating new urban usages for meeting the increasing trend of urban requirements and people housing has gradually reduced the green spaces and urban gardens, which has led to environmental pollution. Therefore this study was made to evaluate and optimal allocation of urban green space in order to achieve urban sustainable pattern in district No.11 of Tehran municipality. The research method in this study is a combination of descriptive – analytical method and type of study is applied one . Hence to calculate of per capita green space in the area, firstly by using normal differential vegetation index (NDVI) related to the data of ASTER sensor, the green space per capita was calculated 2.57 square meters, which is very low in comparing with the minimum per capitas. Therefore AHP model was used to allocate green space. The results show that from 1205 hectare of this area, about 195 hectares of land area equal to 16 percent of the total area of the district were fully compatible and consistent for expansion of green space . Therefore, the results of this study can help to urban planners to understand and prioritize urban issues and find solutions to solve these problems.