مقايسه تحليلي ارزش‏هاي زيست‏ محيطي جهان اسلام و غرب؛ تحليل ثانويه داده‏ هاي پيمايش ارزش‏هاي جهاني (WVS)

Comparative analysis of environmental values between Islam and West world (Secondary analysis of world values survey)

جوامع عصر حاضر علاوه بر بحران‌هاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي، و فرهنگي با مسايل و بحران‌هاي زيست‌محيطي مواجه‌اند و اين مسيله بسياري از دانشمندان اجتماعي را ملزم به مطالعه ارزش‌هاي زيست‌محيطي كرده است. بسياري از اين مطالعات نشان مي‌دهد ارزش‌هاي ‌زيست‌محيطي و تعهدات اخلاقي در قبال محيط زيست ريشه در جهان‌بيني و آموزه‌هاي ديني جامعه دارد. هدف مقاله حاضر بررسي جايگاه ارزش‌هاي زيست‌محيطي در كشورهاي مسلمان و غيرمسلمان با رويكرد تطبيقي است. بدين منظور و با استفاده از تحليل ثانويه و به‌كارگيري داده‌هاي موج پنجم پيمايش جهاني ارزش‌ها (wvs) كشورهاي مسلمان تركيه، اندونزي، مصر، اردن و كشورهاي غيرمسلمان امريكا، كانادا، آلمان، سوييس از نظر برخي ارزش‌هاي زيست‌محيطي مقايسه شدند. يافته‌هاي تحقيق حاضر نشان داد تفاوت چنداني به لحاظ شاخص‌هاي زيست‌محيطي بررسي‌شده ميان كشورهاي مسلمان و غيرمسلمان وجود ندارد. با وجود اين، كشورهاي مسلمان مسايل زيست‌محيطي، نظير بدي آب و هوا و نامناسب‌بودن وضعيت بهداشت، را جدّي‌تر از كشورهاي غير مسلمانان مي‌دانند. علاوه بر اين، كشورهاي مسلمان بيشتر دولت را مسيول رفع آلودگي‌هاي زيست‌محيطي مي‌دانند. در خاتمه، دلايل احتمالي عدم تفاوت بين كشورهاي مسلمان و كشورهاي غيرمسلمان از حيث ملاحظات زيست‌محيطي تبيين مي‌شود.

Current societies are not only faced with social, economic, political and cultural problems but also with environmental crises and this forced many social scientists to study environmental values. Some previous studies have shown that environmental values and moral commitment toward the environment are rooted in a specific worldview and religious education. The purpose of this study is to investigate status of environmental values among Muslim and non-Muslim countries with applying comparative approach. To meet this goal, with using secondary analysis and applying data of fifth wave of World Values Survey, Islamic countries consists of Turkey, Indonesia, Egypt and Jordan, of non-Muslim countries consists of the United States of America, Canada, Germany and Switzerland were compared with regard to some types of environmental values. The results of the study show that there is no significant difference between Muslim and non-Muslim countries with regard to environmental index. However, Muslim countries take environmental issues such as bad weather, climate change and hygiene more seriously compared with their non-Muslims counterpart. Furthermore, Muslim countries view the government much more responsible to cope with these environmental problems. Finally, the paper explains about the possible reasons of lack of difference between Muslim and non-Muslim countries in terms of environmental concern.