مقايسه تاثير آموزش بهداشت دهان و دندان ارايه شده توسط رابطين بهداشت و انترن دندانپزشكي طرح جامعه نگر بر آگاهي، نگرش و عملكرد زنان خانه دار

Comparison of the Effect of Oral Health Education Delivered by a Dental Student and Health Volunteers on the Knowledge, Attitude and Performance of Housewives.

مقدمه:دندانپزشكي جامعه نگر يكي از راهبردهاي اساسي جهت ارتقاي سطح سلامت دهان در جامعه محسوب مي شود. اين رويكرد اساساً بر دندانپزشكي پيشگيري و آموزش بهداشت با جلب مشاركت مردم جامعه تاكيد دارد. رابطين بهداشت زنان داوطلبي هستند كه از سال 1369 به صورت آزمايشي و از سال 1372 به صورت فراگير با هدف ارتقا سلامت با مراكز بهداشتي- درماني همكاري مي نمايند. هدف از اين مطالعه مقايسه تاثير آموزش بهداشت دهان و دندان ارايه شده توسط رابطين بهداشت و انترن دندانپزشكي(انترن سال اخر كه تمام واحد هاي درسي دوره عمومي را گذرانده است) طرح جامعه نگر بر آگاهي، نگرش و عملكرد زنان خانه دار بوده است. روش بررسي:اين مطالعه يك مطالعه نيمه تجربي است.در اين مطالعه ابتدا جزوه آموزشي و پرسشنامه طراحي شد. سپس رابطين بهداشت تحت آموزش قرار گرفتند. در مرحله بعد 80 نفر از زنان خانه دار مراجعه كننده به مراكز بهداشتي- درماني اكبري (صفاييه)، مركز بهداشتي درماني شهيد دكتر رسول فرشاد با روش نمونه گيري آسان انتخاب شدند. شركت كنندگان در اين مطالعه به 2 گروه 40 نفره (A و B) (گروه Aگروه تحت نظرانترن دندانپزشكي وگروه Bگروه تحت نظر رابطين بهداشت) تقسيم شدند. زنان هر 2 گروه معاينه شدند و شاخص پلاك آنها محاسبه شده و سپس پرسشنامه ها را تكميل نمودند. گروه A توسط انترن دندانپزشكي و گروه B توسط رابطين بهداشت تحت آموزش قرار گرفتند. سه ماه بعد نيز مجددا پرسشنامه ها تكميل شد و شاخص پلاك زنان خانه دار بررسي شد. داده ها با استفاده از تست هاي آماري Wilcoxon Signed Ranksو Mann-Whitney آناليز شد (05/0P < ). يافته ها:نتايج به دست آمده از اين مطالعه نشان مي دهد كه بعد از آموزش بهداشت سطح آگاهي، نگرش و عملكرد در كل نمونه ها و در گروه A و B به صورت معني داري افزايش يافت. لازم به ذكر است كه شاخص پلاك در هر دو گروه كاهش معني داري نشان داد، اما اختلاف معني داري بين آموزش توسط انترن دندانپزشكي و رابطين بهداشت ديده نشد. نتيجه گيري:نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه تفاوت چنداني در نتايج بعد از آموزش ارايه شده توسط انترن دندانپزشكي و رابطين بهداشت ديده نمي شود. اين مسيله مي تواند تقويت كننده فرضيه مناسب بودن رابطين بهداشت جهت انجام آموزش هاي سلامت دهان باشد.

Background: The aim of this study was to compare the effect of a dental student’s education and health volunteersʹ education on the knowledge, attitude, performance of housewives. Methods: In this study first a questionnaire and a booklet containing oral health instructions were prepared. Then 80 women attending two health centers were chosen for the study. Health volunteers received oral health instructions. Women were allocated into 2 groups; group A received oral health education from a dental student, while group B was trained by health volunteers. Both groups completed the questionnaire and the plaque index scores were recorded. After this step all participant were supplied by the oral health instruction booklet. The filling of the questionnaires and recording the plaque index scores were repeated after 3 months. Using Wilcoxon ranks test and Mann-Whitney test the data were then analyzed. Results: The results of this study showed a significant increase in knowledge, attitude and performance while the plaque index decreased after 3 month. Comparing the effect of oral health education there was no significant difference between a dental student and health volunteers. Conclusion: The finding of this study indicated that health volunteers could serve as oral health trainers in the community.