مقايسه عملكرد نشانگرهاي ريختي برگ و ايزوآنزيمي پراكسيداز در تفكيك پايه‌هاي برتر و غيربرتر راش جنگل شصت‌كلاته گرگان

Comparison of the efficiency of leaf morphological and Peroxidase isozyme markers in segregation of Fagus orientalis Lipsky plus and none-plus trees in Shastkalateh forest-Gorgan

انتخاب و حفظ درختان برتر براي حفاظت و توسعه توده‌هاي راش شرقي با توجه به بهره‌برداري‌هاي صورت گرفته و تغييرات اقليمي، اهميت بالايي دارد. به اين منظور اين پژوهش با هدف تفكيك اين درختان از ساير درختان غيربرتر در محيط‌هاي مشابه اكولوژيك به كمك نشانگرهاي ايزوآنزيمي پراكسيداز و ريختي برگ صورت گرفت. در مردادماه 1390 نمونه‌هاي شاخه و برگ از بيروني‌ترين سطح تاج، در جهت جنوبي و از ارتفاع حدود 10 متري از گروه‌هاي درختي برتر و غيربرتر موجود در توده راش جنگل شصت‌كلاته گرگان تهيه گرديد. مطالعه فعاليت كيفي پراكسيداز به روش PAGE صورت گرفت و 10 صفت ريختي برگ نيز مورد اندازه‌گيري قرار گرفت. نتايج تجزيه و تحليل الگوي باندي پراكسيداز بيانگر نمايان شدن 8 و 11 باند مجزا به‌ترتيب در اندام‌هاي شاخه و برگ در3 ناحيه متفاوت بر روي ژل بود. با توجه به تعداد گروه‌هايي كه تفكيك پايه‌هاي برتر و غيربرتر در آن‌ها به درستي صورت گرفت، ميزان تفكيك پايه‌هاي برتر و غيربرتر با استفاده از هر دو نشانگر مورد مطالعه مناسب ارزيابي شد اما توانايي تفكيك نشانگر پراكسيداز شاخه و برگ بيش‌تر از نشانگر ريختي برگ بود.

Exploitation and climate change factors affected on beech trees (Fagus orientalis L.) so, selection and preservation of plus trees is very important for the protecting and improving of the beech stands. In order to this goal, this study was done separation of plus and none-plus trees in the same ecological conditions by peroxidase isozyme and leaf morphological markers. In July 2011, the leaf and branch samples were collected from outer layers of crown. All the materials were sampled from south aspect of plus and none plus tree (at the same height- about 10 meters) groups of beech stands in Shast Kalate forest of Gorgan. The qualitative activity of peroxidase was assessed by PAGE method. Also for investigation of leaf morphology, 10 leaf morphological traits were measured. Peroxidase banding pattern showed 8 and 11 bands in branch and leaf organs respectively, in three zones of polyacrilamide gel. The both markers showed an acceptable efficiency for separation of plus and none plus trees. Although results of the used markers were in line together, ability of leave and branch Peroxidase isozyme were better than leaf morphology marker.