اثربخشي برنامه گروهي فرزندپروري مثبت بر كاهش استرس والدگري مادران داراي كودكان مبتلا به اختلال اوتيسم

The Effectiveness of Group Positive Parenting Program on Parental Stress of Mothers of Children with Autism Disorder

هدف از پژوهش حاضر بررسي اثربخشي «برنامه گروهي فرزندپروري مثبت» بر ميزان استرس والدگري مادران كودكان 6ـ12 ساله مبتلا به اختلال اوتيسم در سال 1391 بود. طرح پژوهش از نوع شبه‌آزمايشي با پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل كليه مادران كودكان مبتلا به اختلال اوتيسم در شهر اصفهان بود كه از ميان آنان 30 نفر به‌صورت تصادفي انتخاب و در 2 گروه 15 نفري آزمايش و گواه قرار داده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه شاخص تنيدگي والدين (آبيدين، 1990) بود. ابتدا پيش‌آزمون در دو گروه اجرا شد، سپس گروه آزمايش به مدت 8 جلسه تحت آموزش برنامه گروهي فرزندپروري مثبت بر مبناي الگوي ساندرز قرار گرفت. اين جلسات به‌صورت گروهي و هفتگي برگزار شد. در پايان، هر دو گروه مورد سنجش پس‌آزمون قرار گرفتند. نتايج تحليل كوواريانس نشان داد كه برنامه آموزش گروهي فرزندپروري مثبت موجب كاهش معنادار استرس والدگري در قلمرو والدين (05/0P < ) و قلمرو كودك (05/0P < ) شده است و بين گروه آزمايش و گواه در كاهش استرس والدگري تفاوت معناداري وجود دارد (05/0P < ). ميانگين استرس در گروه آزمايش از ميانگين گروه كنترل كمتر بود. همچنين، ميانگين شايستگي يا تبحّر در گروه آزمايش از ميانگين گروه كنترل بيشتر بود. در نتيجه اثربخشي آموزش برنامه گروهي فرزندپروري مثبت بر كاهش استرس والدين مبتلا به اختلال اوتيسم مورد تاييد قرار گرفت.

The goal of present study was to investigate the effectiveness of "group positive parenting program" on parental stress of mothers of children, aged six to twelve, with autism disorder in 2012 (1391 s.c.). This semi-experimental study was conducted as pre-test and post-test with control group. Statistical population included all methers of children with autism disorder in the city of Isfahan. From among these mothers, 30 mothers were randomly selected and put into the experimental and control groups of 15 persons each. The parenting Stress index (PSI) questionnaire (Abidin, 1990) was the instrument of this study. First, the pretest was conducted on the two groups. Then, the experimental group was exposed to an eight-session training of group positive parenting program based on Sanders pattern; these sessions were weekly held in group. At the end, the post-test was applied on both groups. The results of Covariance analysis indicated that group positive parenting program has significantly decreased parenting stress in the realm of parents (P < 0.05) and the realms of child (P < 0.05) and there is a significant difference between the experimental and control groups in terms of the parenting stress of the mothers of children with autism disorder (P < 0.05). The mean of stress in the experimental group was lower than the mean of the control group. Also, the mean of competences in the experimental group was higher than that of the control group. Thus, the effectiveness of group positive parenting program on decreasing the level of parental stress of mothers of children with autism disorder was confirmed.