تاثير رقابتي سلمه تره بر پارامترهاي رشد، عملكرد دانه و اسانس رازيانه

Competitive Effects of Lambsquarters (Chenopodium album) on Growth Parameters, Seed Yield and Essential Oil of Fennel (Foeniculum vulgare)

به منظور ارزيابي رقابت سلمه تره با رازيانه از نظر برخي صفات موثر در رشد و عملكرد، آزمايشي در سال زراعي 90-1389 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار و با دو عامل تراكم سلمه تره شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در هر متر از رديف كاشت و زمان نسبي سبز شدن سلمه تره شامل همزمان، 10، 20 و 30 روز بعد از سبز شدن رازيانه اجرا شد. دوره خواب بذور سلمه تره با استفاده از اسيد جيبرليك شكسته شد. استخراج اسانس از دانه هاي رازيانه با استفاده از دستگاه كلونجر انجام شد. نتايج نشان داد كه حضور 4 بوته سلمه تره در هر متر از رديف كاشت تاثيري بر طول دوره رشد رازيانه نداشت. با افزايش تراكم به بيش از 4 بوته علف هرز در هر متر از رديف كاشت شاخص ميزان كلروفيل برگ رازيانه 26% كاهش يافت. اثر تراكم هاي بالاي سلمه تره روي زمان شروع پيري برگ ها و ارتفاع بوته بيشتر از تراكم هاي پايين آن بود. با كاهش تراكم و تاخير در زمان نسبي سبز شدن علف هرز بيوماس آن افت پيدا كرد. در حالي كه عملكرد دانه و اسانس رازيانه به طور معني داري افزايش يافت. در تراكم بالاتر از 4 بوته سلمه تره به ازاي هر واحـد تراكم علف هرز، معـادل 25 ميلي ليتر در متر مربع از عملكرد اسانس كاسته شد، كه بر ضرورت كنترل اين علف هرز در مزرعه رازيانه تاكيد دارد.

To evaluate competition between lambsquarters (Chenopodium album) and fennel (Foeniculum vulgare) on some traits effective on growth and yield a factorial experiment was conducted during 2010-2011 in Agricultural Research Station of Islamic Azad University, Tabriz Branch, Iran, based on randomized complete blocks design with 3 replications. Treatments were weed density (0, 2, 4, 6 and 8 plants per meter row) and its relative emergence times (simultaneously, 10, 20 and 30 days after crop emergence). Dormancy in lambsquarters seeds was broken using gibberlic acid. Essential oil of seeds was extracted by celevenger type apparatus. Results indicated that emergence of 4 weed plants per meter row had no significant effect on fennel growth period. When weed density increased more than 4 plants per meter row, leaf chlorophyle content index increased 26%. Effect of higher weed densities on the time of leaf senescence appearance and plant height was more than lower weed densities. Reduction of weed density and delaying its time of relative emergence decreased weed biomass. While, seed and essence yield increased, significantly. In those weed densities higher than 4 plants per meter row essence yield reduced 25 mL ha-1 per weed. It seems that the weed control in fennel field is necessary.