تحمل به گياه خواري شبيه سازي شده در علف هرز شنگ (Tragopogon graminifolius)

Tolerance of Salsify (Tragopogon graminifolius) to Simulated Herbivory

توان گياهان براي كاهش اثرات منفي حذف برگ (گياه خواري) بر رشد آنها، تحمل گياه خواري ناميده مي شود. شنگ (Tragopogon graminifolius) علف هرزي چندساله مي باشد كه در سرتاسر جهان گسترش دارد. به منظور بررسي اثر حذف برگ در شرايط بدون خسارت (كنترل)، 50 درصد حذف برگ در مرحله 10 برگي، 50 درصد حذف برگ در مرحله 20 برگي و 100 درصد حذف برگ در مرحله 20 برگي بر بقا و زيست توده نهايي شنگ آزمايشي در سال 1391 در قالب طرح كاملاً تصادفي اجرا شد. نتايج نشان داد كه تعداد برگ هاي فعال نهايي، تعداد گل و دانه، تعداد شاخه هاي جانبي و ارتفاع نهايي علف هرز شنگ در تيمار 100 درصد حذف برگ در مرحله 20 برگي به طور معني داري كمتر از ساير تيمارها بود (P < 0.0001). اين نتايج حاكي از آن است كه با ايجاد تنش گياه خواري و كاهش تعداد برگ، توانايي فتوسنتز و در نتيجه توان گياه براي ادامه بقا و توليد اندام زايشي علف هرز شنگ كاهش يافته است. به علاوه، شدت و زمان اعمال تنش در اواسط دوره رشد گياه اثرات منفي بر رشد زايشي اين علف هرز داشت تا آنجا كه تعداد دانه توليدي در تيمار 100 درصد حذف برگ در مرحله 20 برگي 7/66 درصد نسبت به شاهد كاهش يافت. با كاهش مولفه هاي رشدي در علف هرز شنگ، زيست توده اندام هاي هوايي و زيرزميني در تيمار 100 درصد حذف برگ در مرحله 20 برگي نيز به ترتيب 58/52% و 06/52% از تيمار شاهد كمتر بود (P < 0.0001). نتايج نشان داد كه جمعيت اين علف هرز چندساله علي رغم تحمل خسارت قادر به جبران بافت از دست رفته خود نمي باشد. اين يافته به لحاظ پايداري اين گياه در زيستگاه هاي مختل شده از اهميت اكولوژيك برخوردار است.

The ability of plants to reduce the negative effects of leaf removal or simulated herbivory on their growth is defined as their tolerance. Tragopogon graminifolius is a herbaceous perennial weed distributed around the world. To investigate the effect of leaf removals like 100% leaf removal, no damage (control), 50 % leaf removal at ten- leaf stage, 50 % leaf removal at twenty- leaf stage and 100 % leaf removal at twenty- leaf stage on its survival and final biomass of this plant, a greenhouse study was conducted during 2011 in completely randomized design. The results showed that the number of active leaves, number of flowers and seeds, number of branches and final height of T. graminifolius were significantly lower in “100% leaf removal at twenty-leaf stage” (P < 0.0001) less than the other treatments. These results indicate that herbivory or reduction of the photosynthesing leaves, reduce plantʹs ability to survive and produce reproductive organs. Furthermore, the intensity and timing of the mid-term leaf removal resulted in negative effects on seed yield and the reproductive growth of this weed more than ”100% leaf removal at twenty- leaf stage” treatment by 66.7% compared to control. Shoot and root biomass in “100 % leaf removal at twenty-leaf stage” treatment was 52.58% and 52.06% less than the control one, respectively (P < 0.0001). Also, our results show that population of this perennial weed, despite its tolerance of damage, is not able to compensate its tissue losses. This finding, because of the stability of this plant in disturbed habitats, is of ecological significance.