ارزيابي مقاومت هشت رقم لوبيا نسبت به نماتد گره ريشه (Meloidogyne javanica)

Evaluation of Eight Bean Cultivars for Resistance to Root-Knot Nematode (Meloidogyne javanica)

نماتدهاي ريشه‌گرهي جنسMeloidogyne ، از عوامل محدود كننده كشت محصولات مختلف از جمله لوبيا هستند. در اين تحقيق مقاومت هشت رقم لوبيا به نام‌هاي اختر، ازنا، جماران، خمين، درخشان، صياد، گلي و ناز نسبت به نماتد M. javanica مورد ارزيابي قرار گرفت. آزمايش در شرايط گلخانه با دامنه دمايي 22 تا 26 درجه سانتي‌گراد در يك طرح كاملاً تصادفي به صورت فاكتوريل با دو فاكتور رقم لوبيا و مايه‌زني يا عدم مايه‌زني به نماتد، در چهار تكرار انجام شد. در اين آزمايش، گياهچه‌هاي هفت روزه لوبيا به ازاي هر كيلوگرم خاك با 2000 لارو سن دوم نماتد مايه‌زني شدند.‌ هشت هفته پس از مايه‌زني،‌ صفات رويشي رقم‌ها (طول شاخساره و ريشه؛‌ وزن تر و خشك شاخساره و ريشه) و صفات توليدمثلي نماتد (تعداد گره و تعداد توده تخم در گرم ريشه؛ تعداد تخم و لارو سن دوم؛ جمعيت نهايي نماتد در هر كيلوگرم خاك؛ فاكتور توليدمثلي نماتد) مورد ارزيابي قرار گرفتند. بر اساس نتايج به دست آمده، رقم‌هاي لوبيا داراي درجات مختلفي از حساسيت به نماتد بودند. در صفات رويشي، رقم‌هاي صياد، ازنا و اختر نسبت به بقيه رقم‌ها كمترين تاثيرپذيري از آلود‌گي به نماتد را از خود نشان دادند. رقم‌هاي خمين، جماران و درخشان از نظر صفات توليدمثلي نماتد حساسيت كمتري نسبت به بقيه رقم‌ها نشان دادند.

This study was conducted to evaluate the response of eight Iranian bean cultivars, Derakhshan, Akhtar, Azna, Naz, Jamaran, Goli, Sayad and Khomein, to root-knot nematode, M. javanica, in the glasshouse condition. A factorial experiment was performed using two factors, bean cultivars and nematode inoculation, in a completely randomized design with four replications. Each pot was filled with pasteurized soil and seven days old bean seedlings were inoculated with 2000 second stage larvae of M. javanica. Plant growth and nematode reproductive factors were measured eight weeks after inoculation. Bean cultivars showed different levels of susceptibility to the nematode. Regarding to growth-related factors, the cultivars Sayad, Azna and Akhtar were significantly less influenced by nematode attack than other cultivars. In case of nematode-reproduction parameters, Khomein, Jamaran and Derakhshan cultivars showed less susceptibility.