فلور، شكل زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان منطقه‌ حفاظت شده‌ هلالي در استان خراسان رضوي

Flora, life form and chorology of plants of the Helali protected area in Khorasan-e Razavi province

منطقه حفاظت شده‌ هلالي از سال 1376به عنوان منطقه شكار ممنوع و در سال 1385 به منطقه‌ حفاظت شده تبديل شده است. اين منطقه با مساحت 63495 هكتار در غرب شهر گناباد و جنوب‌شرقي شهر بجستان و در حد فاصل اين دو شهر در استان خراسان رضوي قرار دارد. منطقه هلالي در گستره خود تركيبي از مناطق كوهستاني، دشتي و تپه ماهوري است و بر اساس طبقه‌بندي دومارتون از اقليم خشك و بياباني با تابستان‌هاي گرم و زمستان‌هاي سرد برخوردار است. در بررسي فلور اين منطقه و با به كارگيري فلورهاي موجود، تعداد 318 گونه‌ گياهي شناسايي شد. اين گونه‌ها به 205 سرده و 53 تيره متعلق هستند. بيشتر گونه‌ها به تيره‌هاي Asteraceae، Poaceae و Brassicaceae به ترتيب با 53، 30 و 26 گونه تعلق دارند. بررسي پراكنش جغرافيايي گونه‌هاي منطقه نشان داد كه اغلب گونه‌ها (3/56 درصد) به ناحيه ايراني-توراني متعلق‌اند و با توجه به سابقه تخريب در منطقه، گونه‌هاي چند منطقه‌اي، جهان‌وطن و نيمه جهان‌وطن 1/14 درصد گياهان را تشكيل مي‌دهند. تروفيت‌ها (5/47 درصد) و همي‌كريپتوفيت‌ها (1/26 درصد) از مهم‌ترين اشكال زيستي منطقه هستند.

“Helali protected area” has been officially announced as a no-hunting zone since 1997 and then, became a protected area in 2006. This area with ca. 63495 hectares, is located in the west of Gonabad and southeast of Bajestan, Khorasan-e Razavi province. The area includes mountains, plains and foothills and has a dry and desert climate with warm summers and cold winters based on De Martonne’s aridity index. In investigation of the flora, 318 vascular plant species belonging to 205 genera and 53 families were identified. The most dominant families were Asteraceae, Poaceae, and Brassicaceae with 53, 30, and 26 plant species, respectively. Chorological classification of the flora showed that the majority of the species (56.3%) belonged to the Irano-Turanian region. Pluri-regional, cosmopolitan and sub-cosmopolitan elements made up 14.1% of the flora which reflected a disturbance history in the area. Therophytes (47.5%) and hemicryptophytes (26.1%) were the most important life forms according to Raunkiaer classification.