بررسي فلوريستيك حوزه آبخيز نوژيان (استان لرستان)

Floristic investigation of Noujian Watershed (Lorestan province)

در پژوهش حاضر پوشش گياهي حوزه آبخيز نوژيان در استان لرستان بررسي شده است. حوزه آبخيز نوژيان با مساحت 34000 هكتار و موقعيت جغرافيايي 23 °48 تا 40 °48 طول شرقي و 17 °33 تا 60 °33 عرض شمالي در حوزه آبريز سد دز، در استان لرستان قرار دارد. حداقل ارتفاع منطقه 770 متر و حداكثر آن 3012 متر است. گياهان منطقه با روش‌هاي مرسوم مطالعات فلوريستيك منطقه‌اي جمع‌آوري و بر اساس روش‌هاي تاكسونومي گياهي و بر اساس منابع مرجع، در سطح تيره، جنس و گونه شناسايي شدند. مجموعه رُستني‌هاي اين حوزه شامل 421 گونه است كه به 56 تيره و 241 جنس گياهي تعلق دارند. مهم‌ترين تيره‌هاي گياهي از نظر تنوع گونه‌اي به ترتيب عبارتند از: Asteraceae (56 گونه)، Fabaceae (39 گونه)، Brassicaceae (34 گونه)، Lamiaceae (29 گونه)، Caryophylaceae (24 گونه)، Poaceae (23 گونه)، Liliaceae (22 گونه)، Ranunculuaceae (20 گونه)، Apiaceae (19 گونه)، Boraginaceae (17 گونه) و Rosaceae (15 گونه). تحليل پراكنش جغرافيايي گياهان با روش‌هاي Takhtajan و Zohary نشان داد كه گونه‌هاي ايراني-توراني با 47 درصد رويش، گونه‌هاي غالب حوزه آبخيز نوژيان هستند كه حدود 15 درصد از آنها انحصاري ايران هستند و گونه‌هاي: Bunium Lurestanicum، Cousinia Khorramabadensis، Dionysia hausskenechtii، Echinops endotrichus، Morrina persica و Onosma Kotschyi به طور انحصاري در رشته‌كوه‌هاي زاگرس رويش دارند. تروفيت‌ها (36 درصد) و ژيوفيت‌ها (21 درصد) مهم‌ترين شكل‌هاي زيستي گياهان حوزه آبخيز نوژيان را تشكيل مي‌دهند.

In this project, the vegetation of the Noujian Watershed located in Lorestan province was identified. Noujian Watershed with the area of 34000 hectares is situated between the eastern latitude of 48° 23? to 48° 40? and its northern longitude ranging from 33° 17? to 33° 60? at Lorestan province in the watershed of Dez dam. Minimum altitude of the region is 770 meters and its maximum reaches to 3012 meters. The method of plant collection in this region was classical method of regional floristic studies. Collected plants were recognized and determined as families, genera and species by using taxonomic method and required references. The plants of this region included 421 species which belonged to 241 genera and 56 families. The largest families respectively, were: Asteraceae (56 species), Fabaceae (39 species), Brassicaceae (34 species), Lamiaceae (29 species), Caryophylaceae (24 species), Poaceae (23 species), Lilaceae (22 species), Ranunculuaceae (20 species), Apiaceae (19 species), Boraginaceae (17 species) and Rosaceae (15 species). The analyses of the geographical distribution of the plants wwas carried out according to Takhtajan and Zohary methods, showed that the Irano-Turanian elements, with 47% growth, were the dominant species of Noujian watershed and about 15% of these species were native of Iran. The species like Onosma Kotschyi, Cousinia Khorramabadensis, Echinops endotrichus, Morrina persica, Dionysia hausskenechtii and Bunium Lurestanicum exclusively grow in Zagros Mountains. Therophyts (36%) and geophytes (21%) were the dominant life-forms of Noujian watershed.