پترولوژي توده گرانيتوييدي روستاي ملاطالب (شمال اليگودرز) شمال‌غرب اصفهان، طبيعت I پرآلومينه حرارت پايين

Petrology of the Molataleb village granitoid (North of Aligudarz), NW of Isfahan, low temperature peraluminous I-type

مجموعه توده گرانيتوييدي روستاي ملاطالب در شمال اليگودرز، شمال‌غرب اصفهان و در پهنه سنندج-سيرجان قرار دارد. سنگ‌هاي اين توده متشكل از گرانوديوريت، توناليت و به ميزان ناچيز ديوريت است كه به درون شيل‌ها و اسليت‌هاي متعلق به ژوراسيك (لياس-دوگر) نفوذ كرده‌اند. كاني‌هاي اصلي و فرعي اين توده را كوارتز، پلاژيوكلاز، ارتوكلاز، بيوتيت، آمفيبول، تورمالين، آندالوزيت، گارنت، آپاتيت و زيركن تشكيل مي‌دهد. از جمله ويژگي‌هاي پترولوژيكي اين توده مي‌توان به كاهش ميزان P2O5 نسبت به افزايش SiO2، مقدارضريب اشباع‌شدگي آلومين (ASI=1-1.1)، روند افزايشي Zr نسبت به SiO2، تركيب شيميايي بيوتيت‌ها و دماي تشكيل توده (500 تا700 درجه سانتيگراد) اشاره كرد كه از جمله ويژگي‌هاي بارز گرانيت‌هاي با طبيعت I پرآلومينه متوسط حرارت پايين است. روند نزولي Al2O3،TiO2، Eu و Zr نسبت به انديس لارسن و نيز كاهش نسبت K/Rb در برابر Rb مي‌تواند نشانه پديده تفريق كريستالي پلاژيوكلاز در نمونه‌هاي گرانيتوييد ملاطالب باشد. الگوي تغييرات عناصر كمياب به هنجار شده به كندريت نشانگر غني‌شدگي از LREE نسبت به HREE به دليل درجه ذوب بخشي پايين و يا خاستگاه نسبتاً غني از عناصر آلكالي سنگ‌هاي مرتبط با مناطق فرورانش است. اين غني‌شدگي مي‌تواند در اثر پديده آلودگي ماگما توسط پوسته نيز حاصل شود. همچنين، غني‌شدگي عناصر ليتوفيل با شعاع يوني بزرگ (LILE) و تهي‌شدگي عناصر با شدت ميدان بالا (HFSE) بيانگر ماگماتيسم در ارتباط با فرورانش پوسته اقيانوسي نيوتتيس به زير خرده قاره ايران مركزي و نيز تشكيل توده مورد پژوهش در محيط قوس‌هاي آتشفشاني (VAG) است.

The Molataleb granitoid lies in the Sanandaj-Sirjan Zone and composed of granodiorites, tonalites and minor diorites which intruded into the Jurassic (Lias-Dogger) shales and slates. Quartz, plagioclase, orthoclase, biotite, amphibole, tourmaline, andalusite, garnet, apatite and zircon are the major and minor minerals of these rocks. The essential petrological characteristics of the body are, the P2O5 content decreases versus the SiO2 wt% increases, the content of aluminium saturation index (ASI= 1-1.1), the trend of increasing of Zr vs SiO2, the chemistry of biotites and the formation temperature of the body (500-700°C), all are the remarkable features of low temperature medium peraluminous I-type granites. The descending trend of Al2O3, TiO2, Eu and Zr against Larsen Index and also the decrease of K/Rb ratio versus Rb suggest fractional crystallization of plagioclase in the studied granitoid samples. The chondrite-normalized REEʹs diagrams display LREEʹs enrichment relative to HREEʹs. This can be owing to low degree partial melting or relatively enrichment of alkali elements in the source rocks associated with subduction zone. The alkali elements enrichment may be due to crustal contamination. Also, the high level of LILEʹs and the HFSEʹs depletion indicates that magmatism occurred in subduction of Neotethyan oceanic crust beneath Central Iranian microplate and the studied intrusive body is classified as volcanic arc granite (VAG).