عمل و نظر در انديشه‌ي هيدگر و كوششي براي قرايت ميان فرهنگي از آن

Theory and practice in Heideggerʹʹs thought and an attempt to read it as intercultural philosophy

مقاله مترصد بيان اين نكته است كه در انديشه‌ي مارتين هيدگر مناسبات نخستين آدمي با عالم در عرصه‌ي عمل شكل مي‌گيرد و در اين قلمرو آدمي به سبب واقع‌شدن در مناسبات ابزاري عالم ضمن بهره‌مندي از معني‌داري چندان در بند تاملات نظري نيست. با ظهور اختلال در اين مناسبات هنگامي‌كه اشيا از بستر و بافتار خود جدا مي‌شوند مجالي براي نظر ورزي پديد مي‌آيد كه حاصل آن ملاحظه‌ي ابزارها، فارغ از پيوندهاي معنا بخش آن‌ها است. اخلاق در تلقي هيدگر كه از نوع اخلاق مبتني بر مبالات است بهره‌اي از دريافت‌هاي وجودي انديشمندان در ادوار تاريخي است كه سپس تدوين و تفصيل مي‌يابد. نظام‌هاي اخلاقي در روزگار بحران يعني در شرايط فقدان معاني وجودي چنان از مبادي خود دور مي‌شوند كه الزامات خود را از دست مي‌دهند. ازاين‌روي تدوين دستور‌هاي اخلاقي نو منوط به گذار از بحران و تجديدعهدي تازه با هستي است. فلسفه‌ي ميان فرهنگي در اين ميان با توجه به ويژگي‌هاي نفي مطلق‌انگاري و خويشتن‌محوري مي‌تواند به آرا هيدگر از منظر نسبت نظر و عمل نزديك شود.

This essay attempts to express the point that in Martin Heidegger’s thought, the primordial relationship between man and the world is constituted through action. In the field of action, man, because of his being situated inside the tool-structure of the world, is provided with meaning, but is not too absorbed in theoretical contemplation. As soon as some kind of interruption is introduced in this structure and relationship, when things are detached from their underlying nexus of relations, an opportunity is opened for theoretical thinking. This theoretical tendency results in the mediation on tools, regardless of their relationships, which bestows meaning. Ethics, as Heidegger understands, is based on care. It is dependent on the existential understandings of the thinkers in different historical eras, which is then systematized. Ethical systems in the time of crisis, i.e. in a time of the lack of existential meanings, are severed from their tenets, and thus lose any kind of obligatory quality. Accordingly, establishing new ethical imperatives depends on a being liberated from the crisis and renewing the bind with being. Intercultural philosophy, through its rejection of absolutism and egoism, can have a close intimacy with Heidegger’s ideas on the relationship between theory and praxis.