ارايه مدل كنترل خطاهاي پزشكي در بيمارستان‌هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران

Designing A Medical Errors Control Model For Tehran University Of Medical Science Hospitals

زمينه و هدف: فرايندهاي بهداشت و درمان مسبب خطرات زياد بيماران شده اند و افزايش بروز خطاهاي پزشكي يكي از مهمترين پيامدهاي اين فرايندهاست. پژوهش حاضر با هدف كاهش خطاهاي پزشكي از طريق ارايه مدلي براي كنترل خطاهاي پزشكي انجام شد. روش بررسي: در اين پژوهش تركيبي(كمي- كيفي)، با استفاده از فن مثلث سازي عوامل اثرگذار بر كنترل خطاهاي پزشكي در سه بعد افشاسازي، ثبت و گزارش دهي شناسايي و تعيين شدند. مدل مفهومي پژوهش از طريق مرور ادبيات و اجراي مصاحبه تدوين گرديد. سپس پرسش نامه پژوهشگر ساخته بر مبناي مدل مفهومي، تدوين و بين يك نمونه آماري 252 نفري كه به صورت هدفمند از جامعه آماري شامل(افراد مرتبط و دست اندركار در مقوله خطاهاي پزشكي بيمارستانهاي دانشگاه علوم پزشكي تهران) انتخاب شد، توزيع گرديد. داده هاي جمع آوري شده با استفاده از شاخصهاي آمار توصيفي و استنباطي تحليل شد و مدل نهايي پژوهش ارايه گرديد. يافته‌ها: افراد منتخب 9 عامل(فرهنگ، عوامل مرتبط با بيمار، عوامل مرتبط با ارايه دهنده، عوامل مرتبط با خطا، موقعيت افشاسازي، عوامل ساختاري، عوامل فردي مرتبط با گزارش دهي، عوامل سازماني مرتبط با گزارش دهي، ثبت) را در كنترل خطاهاي پزشكي موثر دانسته اند. 9 عامل، زير مجموعه‌ي سه عامل اصلي تر افشاسازي، گزارش دهي، ثبت خطاها قرار دارند كه 46/57 درصد از كل واريانس داده ها را تبيين مي نمايند. بيشترين قدرت تبيين مربوط به افشاسازي 737/0 و كمترين مربوط به ساختار 053/0 مي باشد. نتيجه‌گيري: براي كنترل خطاهاي پزشكي در بيمارستانها، توجه به دو عامل افشاسازي و ثبت خطاها حايز اهميت است.

Background and Aim: Healthcare processes have caused many dangers to patients, and the increase of medical errors is one of the most important consequences of such processes. The present research is conducted to reduce medical errors through presenting a model to control them. Materials and Methods: In this mixed (quantitative-qualitative) research, a conceptual model was assembled. Then using the model and an interview, a questionnaire was made. The interview and the researcher-made questionnaire were used to collect data. The statistical population included the related people and the practitioners involved in medical errors in Tehran University of medical Sciences (TUMS) hospitals. The sample consisted of 252 employees who were non-randomly selected from those hospitals. Once the affecting factors were determined, the data were analyzed through factor analysis technique. The gathered data were analyzed using descriptive and inferential statistics. Finally, the research model was presented. Results: The selected individuals pointed out 9 factors controlling the medical errors: culture, factors associated with patients, factors related to providers, factors associated with errors, structural factors, role of disclosure, error registration, individual factors related to reporting, and organizational factors related to reporting. The 9 factors are the subdivisions of three main factors which account for 57/46% of the total variance of data. The most decisive power is related to disclosure 0.737 and the least (0.053) pertains to structure. Conclusion: Discloser of medical errors and their registration are factors which are effective and essential in controlling medical errors in TUMS hospitals. Key words: Control, Disclosure, Hospital, Medical Errors, Registration, Reporting