تحليل و سطح‌بندي پتانسيل‌هاي اكوتوريسم و تاثير آن در توسعه پايدار، با استفاده از مدل چند متغيره )topsisمنطقه موردي: استان مازندران(

Analysis and Leveling of Ecotourism Potentials and Its Impact on Permanent Development Using TOPSIS Multivariate Model (A Case Study: Mazandaran Province)

صنعت گردشگري به ويژه بوم‌گردي، به عنوان رويكردي جديد براي توسعه همزيستي انسان و طبيعت، به منظور بهره‌وري اقتصادي، امروزه در توسعه مناطق جايگاه چشمگيري يافته است. استان مازندران به سبب طبيعت بكر و زيبا، در اين راستا از مزيت قابل توجهي برخوردار است. هدف از اين مطالعه معرفي استان مازندران به عنوان يكي از قطب‌هاي طبيعت‌گردي مي‌باشد. يافته‌هاي تحقيق حاكي از توانايي‌هاي اين منطقه در زمينه صنعت نوپاي اكوتوريسم از جمله موقعيت جغرافيايي خاص خود و داشتن آب و هوايي مطبوع به ويژه در فصل بهار و تابستان و بهره‌مندي از مناظر چشم‌نواز طبيعي، ظرفيت تبديل شدن به يكي از قطب‌هاي طبيعت‌گردي را دارا مي‌باشد. مانع اساسي و ضعف بزرگ در راه رسيدن به اين هدف، به تعدد تصميم‌گيران، مسايل مديريتي و ضعف در زيرساخت‌ها بر مي‌گردد. هدف اصلي اين پژوهش شناسايي و تحليل جاذبه‌ها و شناخت قابليت‌هاي اكوتوريسم استان مازندران در شاخه‌هاي گوناگون اين صنعت و سپس سطح‌بندي استان بر اساس9 شاخص اصلي جهت جذب اكوتوريست مي‌باشد. روش تحقيق در اين پژوهش، بر اساس هدف كاربردي و بر اساس ماهيت، توصيفي و موردي مي‌باشد كه ضمن جمع‌آوري اطلاعات اكوتوريسم استان و دسته‌بندي آن، توسط مدلTOPSIS به سطح‌بندي توانمندي‌هاي استان پرداخته شده است. بر اساس امتياز نهايي تاپسيس از لحاظ توان‌هاي اكوتوريسم شهرستان‌هاي )ساري، چالوس، سوادكوه، رامسر، نور) در سطح خوب و شهرستان‌هاي )جويبار، نوشهر، نكا، قايم‌شهر(در سطحي ضعيف قرار گرفته‌اند. نتايج حاصله در اين پژوهش بيانگر آن است كه در اكثر موارد، استان از لحاظ شاخص‌هاي اكوتوريسم در وضعيت خوبي قرار گرفته است.

Nowadays tourism industry, especially ecotourism, as a new approach has a significant role to extend the adaptation of man and his surrounding nature as well as economical development. In this regard, Mazandaran province due to its pristine and beautiful nature has significant advantages. The purpose of this study was to introduce Mazandaran province as one of the poles of ecotourism. The research findings showed that this region due to having its unique geographical position and pleasant climate, especially in spring and summer, as well as the interesting scenes of nature has the potentiality to be one of the greatest poles of ecotourism in our country. However there are some barriers to achieve this goal the most prominent of which are various decision makers, management of the province, and weak infrastructure.Additionally, the main purpose of this research was to recognize and analyze the attractions of the province and also recognizing the capabilities of this province based on the various branches of this industryto determine the level of the province according to the 9 main factors related to the attraction of ecotourists. The method of this research is a descriptive one as far as the scope and nature of it requires. Bing information about the ecotourism of the province and sorting the data on the basis of TOPSIS model, the researcher has categorized the potentialities of this province. Based on the final TOPSIS grading cities such as Sari, Chalus, Savadkuh, Ramsar, and Noor were considered to be good places for ecotourism while cities like Joibar, Noshahr, Neka, and Ghemshahr do not have such a potentiality. As a result, the study shows that the province is in a good condition as far as the ecotourism indexes are concerned.