بررسي رابطه اينترفرون آلفا با تراكم استخوان در بيماران مبتلا به هپاتيت C

Association of Interferon-alpha and bone density in patients with hepatitis C

زمينه: هپاتيت مزمن عبارت است از رشته اختلالات كبدي با علل و شدت متغير كه در آنها التهاب و نكروز كبدي به‌مدت دست كم شش ماه ادامه مي‌يابند. درمان انتخابي تمام انواع هپاتيت مزمن ويروسي، اينترفرون- آلفا مي‌باشد. كاهش تراكم استخوان سبب بروز عوارضي از جمله شكستگي خود به خودي بدون تروما مي‌شود. با توجه به عوارض كاهش تراكم استخوان و تناقضات موجود در اين زمينه، در اين بررسي دانسيته استخواني بيماران مبتلا به هپاتيت مزمن قبل و بعد از درمان با اينترفرون مقايسه شد. مواد و روش‌ها: در اين بررسي هم‌گروهي (كوهورت) 22 بيمار مبتلا به هپاتيت مزمن نيازمند دريافت اينترفرون طي دوره‌اي شش ماهه از نظر سنجش تراكم استخواني ارزيابي شدند. از كليه افراد مورد مطالعه قبل از دريافت اينترفرون آزمايش سنجش تراكم استخوان (BMD) از مهره‌هاي كمري و نيز گردن فمور به‌عمل آمد. نتيجه آزمايش تراكم استخوان قبل از تجويز اينترفرون در فرم اطلاعاتي از قبل تنظيم شده ثبت گرديد. شش ماه پس از درمان با اينترفرون آلفا دوباره از بيماران تراكم استخوان توسط همان دستگاه قبلي سنجيده شده و نتيجه آن در فرم اطلاعاتي ثبت گرديد. كليه اطلاعات لازم مانند سن، جنس، بيماري زمينه‌اي و شرح حال مصرف دارو نيز از بيماران پرسيده شد و در فرم اطلاعاتي ثبت گرديد. ميزان دريافت اينترفرون، 3 ميليون واحد يك روز در ميان بود. پس از جمع‌آوري اطلاعات و استخراج آن‌ها، داده‌ها وارد نرم‌افزار SPSS ويرايش 14 شده و از آزمون كاي اسكوير و ويلكاكسون جهت مقايسه ميانگين‌ها استفاده شد. يافته‌ها: در ميان بيماران مورد مطالعه 21 نفر (5/95 درصد) مذكر بوده‌اند. ميانگين سني بيماران 83/7±04/34 سال بوده است و نيمي از بيماران در گروه سني 30 تا 35 سال قرار داشتند. بيماران مورد مطالعه از نظر هيچ‌كدام از شاخص‌هاي دانسيته استخواني (T-score و Z-score) بعد از درمان با اينترفرون آلفا نسبت به قبل از آن تفاوت آماري معني‌داري با يكديگر نداشته‌اند (05/0P > ). از نظر شاخص‌هاي دانسيته‌ي استخواني بين گروه‌هاي سني مختلف، قبل و بعد از درمان با اينترفرون آلفا اختلاف آماري معني‌داري مشاهده نشد (05/0P > ). نتيجه‌گيري: در اين مطالعه، مي‌توان گفت كه اينترفرون آلفا كه در درمان بيماران مبتلا به هپاتيت C مورد استفاده قرار مي‌گيرد، در كل تاثير بسزايي روي دانسيته استخواني اين بيماران ندارد. براي ديدن تاثير دراز مدت اينترفرون روي دانسيته استخواني، مطالعه ديگري با طول مدت بيشتر ضروري است؛ چه بسا با كاهش التهاب در بيماري، دانسيته استخواني در دراز مدت بهبود يابد.

Background: Chronic hepatitis is a variety of liver dysfunctions with different causes and severities in which inflammation and necrosis last for at least six months. Choice treatment for all chronic viral hepatitis is interferon Alpha (IFN-?). Decreasing bone mass density (BMD) may lead to some complications such as non-traumatic spontaneous fractures. Regarding the decreased bone mass complications and existed dilemma, we conducted the current study to compare the BMD in chronic hepatitis patients before and after the IFN-? treatment. Material and Methods: In a cohort study a total of 22 patients with chronic C- hepatitis needed to be treated with IFN-? were evaluated. All the patients underwent bone mineral densitometry at lumbar spine and femoral neck before and six months after the IFN-? treatment. The BMD result was recorded in information sheet. After the treatment, patients were evaluated again by BMD. All the necessary information such as age, sex, co-morbidity and another medication history were asked and recorded. IFN-? dosage was three million IU three times a week. The gathered data were entered SPSS version 14 and analyzed through Chi-Square and Wilcoxon tests to compare the means. Results: Among 22 patients 21 (95.5%) were male. Mean age was 34.04±7.83 years and half of the patients were in 30 to 35 years age group. The participants had not significant difference in bone mass density indices (Z-score and T-score) before and after treatment with IFN-? (P-value > 0.05). The bone mass density indices had not significant difference between different age groups of hepatitis C patients before and after treatment with IFN-? (P-value > 0.05). Conclusion: In the current study IFN-? used in the treatment of patients with hepatitis C, had no significant effect on both femoral neck and lumbar spine BMD in them. To evaluate the long term effects of IFN-? it is suggested to do more studies with longer duration, however, the BMD may improve when the inflammation been alleviated long term.