نيازسنجي برنامه آموزش مداوم پزشكان عمومي: علايم و بيماري‌هاي عضلاني اسكلتي

Needs Assessment of Continuing Medical Education for General Physicians: The Musculoskeletal Signs and Diseases

مقدمه: نيازسنجي آموزشي در برنامه‌هاي آموزش مداوم، امكان استفاده بهينه از منابع را فراهم مي‌كند. هدف از اين مطالعه، بررسي نظرات پزشكان عمومي در خصوص نيازهاي آموزشي آنان در رابطه با دوره آموزش مداوم مواجهه با علايم و بيماري‌هاي عضلاني اسكلتي بود. روش‌ها: اين مطالعه توصيفي- پيمايشي در سال1392 در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام شد. جامعه آماري كليه پزشكان عمومي مشمول آموزش مداوم بودند. نمونه‌گيري به صورت يك نمونه در دسترس و حدود 150 نفر انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات فرم نيازسنجي محقق‌ساخته‌اي روا و پايا بود. جهت اولويت‌بندي علايم و بيماري‌ها از ميزان فراواني مواجهه و نياز به آموزش استفاده شد. تحليل داده‌ها با استفاده از آمار ناپارامتريك و جدول توافقي انجام شد. نتايج: در اين مطالعه تعداد 86 پرسشنامه‌ مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت(57‌ درصد پاسخ‌دهي). بالاترين ميزان مواجهه مربوط به علامت درد مفصلي با فراواني مواجهه هفتگي 76 (4/88‌درصد) بود. پايين‌ترين ميزان مواجهه نيز به علامت تغيير رنگ انگشتان در اثر سرما با فراواني ميزان مواجهه كمي 57 (3/66‌درصد) و بيماري اسكلرودرمي با فراواني مواجهه بندرت 78 (7/90‌درصد) اختصاص داشت. علامت كمردرد با فراواني 62(1/72‌درصد) و بيماري آرتريت روماتوييد با فراواني 60(7/69‌درصد) داراي بالاترين ميزان نياز به آموزش بود، در حالي كه علامت تغيير رنگ انگشتان در اثر سرما با فراواني 18(9/20درصد)و بيماري اسكلرودرمي با فراواني 26(2/30‌درصد) ميزان نياز به آموزش پاييني را داشت. نتيجه‌گيري: از ديدگاه پزشكان بالاترين ميزان نياز به آموزش مربوط به علامت كمردرد و بيماري آرتريت روماتوييد بود كه دليل آن را مي‌توان شيوع بالاي آن در جامعه دانست. نتايج اين نيازسنجي مجريان آموزش مداوم را قادر مي‌سازد برنامه‌اي در راستاي نيازهاي شركت‌كنندگان طراحي نمايند.

Introduction: Educational needs assessment in continuing medical education programs can provide the opportunity for optimum use of resources. The aim of this study was to determine the viewpoints of general physicians about their educational needs in the continuing education courses about encountering with musculoskeletal signs and diseases. Methods: This descriptive survey study was performed in 2013 in Isfahan University of Medical Sciences. The participants were a number of 150 general physicians participating in the continuing education courses who were selected through convenient sampling. The data collection tool was a self-tailored questionnaire to perform needs assessment. The validity and reliability of the questionnaire were confirmed. To prioritize the diseases and their symptoms, the frequency of encountering and educational needs were used. The collected data were analyzed through non-parametric statistics and cross tabulation. Results: In this study 86 questionnaires were analyzed (57 percent response). From the viewpoints of general physicians, the maximum encountering was Joint Pain sign (88.4%). The lowest rates of encountering were Raynaudʹs Phenomena sign (%66.3) and Scleroderma Disease (%90.7). The Education was claimed to be the most needed for Back Pain (%72.1) and Rheumatoid Arthritis Disease (%69.7), and the least needed for Raynaudʹs Phenomena (%20.9) and Scleroderma Disease (%30.2). Conclusion: From the general physicians’ viewpoints, Lower Back Pain and Rheumatoid Arthritis Disease were the most needed for education. This can partly be due to the prevalence of these cases. Therefore, the results of this needs assessment may enable executives to plan appropriate continuing medical education with regard to the participants’ needs.