صدامعنايي در شعر گفتاري معاصر

Sound-based Meaning in Contemporary Persian Speech poems

بسامد بالاي صدامعنايي به جريان شعر گفتار اواخر دهه شصت و سراسر دهه هفتاد منسوب است و عملكرد آن علاوه‌بر ايجاد فضا‌سازي هاي شاعرانه و مخيّل، ترسيم فضاهاي عيني و حقيقي نيز هست. اين مقاله بر آن است كه چگونگي آفرينش و رواج صدامعنايي، تعريف صدا و حركت شعري، انواع صدامعنايي و مقاصد ثانويه آن را تحليل كند. با توجه به پرسش‌هايي كه در اين مقاله مطرح مي‌شود، به اين نتيجه مي‌رسيم كه صدامعنايي هم‌زمان صدا و حركت‌ و معنا را در شعر تقويت مي كند. هنگامي كه صدامعنايي با تركيب هاي زباني معنادار قرين مي‌شود، فهم شعر را كند مي كند؛ چون ذهن درگير كندوكاو معني مي شود و حركت در گرو معناست. هرگاه با صنايعي چون نغمه ‌حروف، اتباع، نام‌آوا و تكرار قرين مي شود، شعري بي-معنا ولي با آهنگ و «صداي شعري» پديد مي‌آورد كه حركت در سطح آن تند و بي وقفه است؛ چراكه صداها فضايي هنري را كه به تحليل و دريافت نيازي ندارد، به وجود مي‌آورند.

To create meaning by specific arrangement of sounds is a trend in poetic diction which was dominant in Iran during 80’s and 90’s. A major characteristic of this trend was the formation of poetic as well as objective atmospheres. The findings of the present article prove that this approach simultaneously focuses on sound, movement and meaning. When this technique is accompanied with meaningful linguistic combinations, the readers will find it difficult to get the meaning, but when it concentrates on phonological forms of expression, the readers will encounter with a meaningless poetry in which rhythmical movement is fast and incessant.