مروري بر اثرات دانه‌ي بزرك و تركيبات غذايي موجود در آن بر سندرم متابوليك و عوامل خطر مرتبط

Effects of Flaxseed and Its Nutritional Components on the Metabolic Syndrome and Associated Risk Factors

مقدمه: در سال‌هاي اخير شيوع سندرم متابوليك در بيشتر كشورها افزايش يافته، به طوري كه شيوع آن در بزرگسالان جهان %25-10 تخمين زده شده است. در ايران، %30 از بزرگسالان و %10 از نوجوانان به سندرم متابوليك مبتلا هستند. سندرم متابوليك خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي ـ عروقي را 2 برابر و خطر ابتلا به ديابت نوع 2 را 5 برابر افزايش مي‌دهد. بزرك غني‌ترين منبع گياهي اسيد چرب ضروري اسيد آلفالينولنيك و ليگنان بوده و حاوي فيبر بالايي مي‌باشد، و بررسي‌ها، نقش احتمالي آن را در پيشگيري از بيماري‌هاي مزمن از جمله بيماري‌هاي قلبي ـ عروقي، سرطان و ديابت نشان داده اند. هم‌چنين، شواهدي وجود دارد كه نشان مي دهد اين ماده‌ي غذايي فراسودمند مي‌تواند اثرات مفيدي در كاهش شيوع سندرم متابوليك از راه كاهش عوامل‌ خطر مرتبط با اين سندرم داشته باشد. مقاله‌ي مروري حاضر با هدف بررسي اثرات بزرك و برخي تركيبات غذايي موجود در آن بر سندرم متابوليك و عوامل خطر آن انجام گرفت. يافته‌ها: مرور مقالات نشان داد مصرف بزرك، ليگنان يا اسيد آلفا لينولنيك موجود در آن در كاهش يا كنترل عوامل خطر سندرم متابوليك (شامل چاقي شكمي، افزايش سطح سرمي تري‌گليسريد، كاهش سطح كلسترول ـ HDL، اختلال گلوكز ناشتا و فشار خون بالا)، موثر مي‌باشد. دو اثر مهم بزرك در زمينه‌ي پيشگيري و درمان سندرم متابوليك، كاهش مقاومت به انسولين و چاقي شكمي است. علاوه بر اين، بزرك در كاهش استرس اكسيداتيو و التهاب كه دو فاكتور به هم مرتبط و مهم در چاقي و سندرم متابوليك هستند، نيز نقش دارد.

Introduction: In recent years, the prevalence of metabolic syndrome has increased considerably in most countries worldwide, with an estimated age range of 10-25% in adults. In Iran, 30% adults and 10% adolescents have the syndrome, increasing their risk for type 2 diabetes and cardiovascular by 5- and 2-fold, respectively. Flaxseed is the worlds richest vegetable source of lignin and alpha-linolenic acid, essential fatty acids and it is a good source of dietary fiber; its possible role in prevention of chronic diseases such as cardiovascular disease, cancer and diabetes has been reported. Also, there is evidence suggesting that this functional food can have beneficial effects in reducing the incidence of metabolic syndrome by reducing its risk factors. To better understand the beneficial effects of this functional food, this study aimed to assess the effects of flaxseed and its nutritional components on metabolic syndrome and its associated risk factors. Results: A review of literature showed that taking flaxseed, its lignan or alpha-linolenic acid is effective in reducing the risk factors of Metabolic Syndrome, i.e abdominal obesity, hypertriglyceridemia, hypercholesterolemia, HDL decrease, impaired fasting glucose, and hypert-ens ion. Flaxseed can reverse insulin resistance and central obesity and hence, has an important role in the prevention and treatment of metabolic syndrome. It can also reduce oxidative stress and inflammation, which are inter-related indications in obesity and metabolic syndrome.