پديد آورندگان :
جمشيدي، آرش نويسنده دانشگاه آزاد اسلامي واحد لاهيجان، دانشكده منابع طبيعي، دانش آموخته كارشناسي ارشد گروه شيلات، لاهيجان. ايران , , خارا، حسين نويسنده - دانشگاه آزاد اسلامي واحد لاهيجان، دانشكده منابع طبيعي، استاديار گروه شيلات، لاهيجان. ايران , , پژند، ذبيح الله نويسنده انستيتو بين المللي ماهيان خاوياري،بخش فيزيولوژي،سنگر، رشت. ايران ,
كليدواژه :
نيترات , كبد , سميت حاد , كليه , تاسماهي ايراني(Acipenser persicus , هيستوپاتولوژي بافت هاي آبشش
چكيده فارسي :
زمينه وهدف: گسترش آلودگي ها ازجمله نيترات درآب ها مسمويت حاد يا نيمه حاد را درماهيان خصوصاً بچه ماهيان ايجاد مي كند و دركوتاه مدت و بلندمدت بسته به غلظت آن باعث ايجاد اختلال در فعاليت هاي فيزيولوژيكي و مرگ ومير ناشناخته مي شود. اغلب آبزيان پرورشي تحت تاثير اين آلودگي ها، سيستم ايمني شان به خطر مي افتد. هدف ازاين تحقيق تعيين سطح مجاز نيترات درآب و تاثيرات حاد آن بربافت آبشش،كبد و كليه گونه ماهي خاوياري(تاسماهي ايراني)است.
روش كار: به اين منظور بعداز آزمايشات تعيين غلظت مقدماتي نيترات، تيمارهاي 750 ،773 ،798 ،823 و850 ميلي گرم درليتر نيترات، ميزان LC10، LC50 و LC90 در طول مدت 24، 48، 72 و 96 ساعت بر اساس دستورالعمل OECD-2002 و به روش ساكن، روي بچه تاسماهي ايراني با ميانگين وزن 2گرم در مقايسه با تيمار شاهد، اندازه گيري شدند. به منظور ارزيابي اثرات هيستوپاتولوژيكي نيترات در پايان روز چهارم(96ساعت) بافت هاي آبشش، كبد و كليه نمونه برداري در محلول بوين تثبيت گرديد. نمونه هاي تثبيت شده پس مراحل قالب گيري، برش و رنگ آميزي با هماتوكسيلين- ايوزين با ميكروسكوپ نوري مجهز به مانيتور و دوربين عكاسي و فيلمبرداري مورد مطالعه ميكروسكوپي قرار گرفت.
يافته ها: ميزان LC10نيترات در24، 48، 72 و 96 ساعت براي بچه تاسماهي ايراني به ترتيب 6097/775، 29 /716، 9556 /677 و 7878/ 669 ميلي گرم در ليتر، ميزان LC50 نيترات 7434/909، 9397/825، 645/793 و 5538/764 ميلي گرم درليتر، ميزان LC90 نيترات 074/1067، 4265 /952، 076/929 و 728/872 ميلي گرم در ليتر تعيين شد. نتايج نشان دادكه در آبشش پديده هايي نظيرپرخوني، تورم لاملاي اوليه، هيپرپلازي، چسبندگي لاملاي ثانويه، خون ريزي و نكروز سلولي پس از طي 96ساعت مشاهده شد. شدت موارد آسيبي از تيمار1 به سمت تيمار5 افزايش يافت. در كبد پس از در معرض بودن عوارضي از قبيل پرخوني، نكروز سلولي، ركورد صفراوي و آتروفي سلولي مشاهده شد، ولي شدت آن ها در هر تيمار متنوع بود. در كليه نيز عوارضي چون پرخوني و خونريزي، ملانوماكروفاژ، افزايش فضاي ادراري و هيپرتروفي در تيمارها مشاهده گرديد و بيشترين عارضه در تيمارهاي 4 و 5 ديده شد.
نتيجه گيري: بنابر تحقيق حاضر تاسماهي ايراني گونه حساس به نيترات بوده و در پرورش بايد به غلظت نيترات توجه شود كه بالاتر از حد مجاز نرسد.
چكيده لاتين :
Inroduction & Objective: Spreading of pollutants, including nitrate causing acute or semi-acute poisoning especially in fry fish in water, its concentration in cause interference physiological functions and cause of unknown death. purpose of this pilot study was to determine safe levels of nitrates in the water and acute effects on the gill ,liver and kidney tissues of sturgeon (Acipenser persicus) which is a valuable fish in the Caspian Sea.
Materials and Methods: The concentration of the initial inception of LC10, LC50 and LC90 during 24, 48, 72 and 96 hours according to OECD method, for the nitrate on larve of Acipenser persicus (weighing 2to3g) compared with the control group , were measured. As for the larve, Acipenser persicus 750, 773, 798, 823 and 850 mg per liter of nitrate was calculated.
Results: The LC10 of nitrate 24, 48, 72 and 96 was 775.6097, 716.2509, 677.9556 and 669.7878 mg per liter, the LC50 nitrate 909.7434, 825.9397, 793.645 and 764.5538 mg per liter and the LC90 nitrate, 1067.074, 952.4265, 929.076 and 872.728 mg per liter, respectively. Results showed that the gills phenomena such as congestion, swelling of the primary lamella, hyperplasia, adhesions secondary lamella, hemorrhage and necrosis were observed after exposure to nitrate within 96 hours. It should be noted that the severity of injuries getting higher in the plots treated 1 to 5 treatments. In the liver of Persian sturgeon after exposure adverse effects such as hyperemia, cellular necrosis, bile record and cell atrophy was observed, but their intensity was varied in each treatment and even in some treatments may be one of the complications do not seen. In the kidney of Persian sturgeon complications such as hyperemia and bleeding, melanomacrophage, increased urinary space and hypertrophy were observed. The most common complication were in treatments 4 and 5.
Conclusion: According to present study Persian sturgeon is sensitive species to nitrate and nitrite concentrations should be considered in growth stages. That not be more than declared.
Keywords: Persian sturgeon(Acipenser persicus), nitrate, acute toxicity, histopathology of Gill,Liver and Kidney
