فراست در متون عرفاني اسلامي

Eloquency in Mystical Islamic Texts

«فراست» يكي از كراماتي است كه بيش از كرامات ديگر در كتب تعليمي صوفيّه مورد بحث قرار گرفته است. از آن جا كه علم روانشناسي نوين، وجود اين امر خارق عادت را به روش علمي به اثبات رسانده است مطالعه چيستي، چگونگي، انواع و صورت‌هاي بروز آن وجهه همّت اين مقاله قرار گرفته است. با توجّه به اين كه منشا عرفان اسلامي قرآن و سنّت است، ابتدا اين موضوع (فراست) در قرآن و كتاب‌هاي ديني و سپس در امّهات كتاب‌هاي صوفيّه مورد مطالعه قرار گرفته است. به اين منظور مصاديق فراست و مترادف آن (توسّم) از قرآن و نهج البلاغه و سپس از منابع صوفيانه، مانند: شرح التّعرف لمذهب التّصوّف، اللّمع في التّصوّف، ترجمه رساله قشيريّه، مصباح الهدايه و برخي ديگر از كتاب‌ها و تذكره‌ها، مطالعه شد و در مقوله‌هايي جداگانه مانند فراستِ مومنان، فراستِ موهوبي و فراستِ ارباب قلوب ؛ و از نظر تنوّع در صورت‌هايي مانند، اِخبار از مغيبات، اِشراف بر ضماير، خواندن اذهان، خبر از آينده، اِخبار از نامه‌هاي مكتوم مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت.

Intuition is one of the munificences that has been discussed more than other intuitions in sofia educational books. Regarding that the new psychology also pore this supernatural thing with scientific method ‚ studing of quiddity and howness and type of emergence of that ‚ are to be searched in this article. Regarding that the origin of Islamic mysticism in Quran and tradition‚first intuition in Quran and other religious books and then in most important sofia books was studied. To reach the goal‚ instances of intuition and its synonym from Quran and Nahjolbalage and then from other sofia sources such as: Sharhe al taarrof le mazhabe attasavvof‚ Alloma fi Tasavvof ‚ Resaleye goshiriea‚ Mesbah al hedaye and some other books and biographies‚ was extracted and discussed in different groups like intuition of muslims‘god- gifted intuition and mystics intuition and in viewpoint of variety things like informing of unseens‘supervision on minds‘mind- reading‘informing of future‘ informing of concealed letters. By reading verses and valid tradions‘ trueness of intuition on mystic’ behalf in mystical texts is proved and intensity and weak ness of this power depends upon belief and piety‘inner coduct‘ self – purification and training of soul. Key words: munificences‘Intuition‘Insight‘ Quran and Nahjolbalage.