شريعت، عرفان و اخلاق در «مجنون و ليلي» اميرخسرو دهلوي

Shari’ah, Mysticism, and Ethics in Amir Khosro Dehlavi’s

شناخت ويژگي‌هايي كاثر، تحليل معاني، فهم مسايل ادبي و آگاهي خواننده را نسبت به ميزان دانش و معلومات صاحب آن بيشتر مي‌سازد. آثار امير خسرو دهلوي از متون مهم ادبيات فارسي به حساب مي‌آيند. يكي ازين آثار، «مجنون و ليلي» است كه به تقليد از ليلي و مجنون نظامي سروده شده است. هر كس در نگاه اوّل به جنبه‌هاي عاشقانه و غنايي داستان مجنون و ليلي مي‌انديشد، امّا با مطالعه و ورود به داستان در مي‌يابد كه امير خسرو در حوزه تصوّف، عرفان، اخلاق و نيز معارف اسلامي آگاهي كافي داشته است و اين آگاهي به خوبي در آثار وي نمود پيدا كرده است، چون از هشت سالگي با شيخ نظام‌الدين اوليا حشر و نشر داشته است و خود نيز فطر تيبيدار داشت، اشعار و آثار او تحت‌الشعاع ضمير روشن و آگاه وي از تعاليم عاليه دين بوده است. اين مقاله به بررسي نمود شريعت، عرفان واخلاق در مثنوي «مجنون و ليلي» مي‌پردازد كه شاعر از آنها بهره گرفته است.

Appreciating the characteristics of a work of art will increase the semantic analysis, understanding literary issues, and the knowledge of reader against the knowledge and understanding of the creator of the work of art. Amir khosro Dehlavi’s works of art are deemed as the significant texts of Persian literature. Leili va Majnoon is one of his works which is composed as an imitation of Nezami’s Leili va Majnoon. At the first glance, everyone thinks about lovely and lyrical aspects of Majnoon va Leili, but after getting involved in studying the story, the reader finds out that Amir Khosro has adequate amount of knowledge in the field of mysticism, Sufism, ethics, and Islamic education so that such a knowledge was well reflected in his works because since being eight years of age he was interacting with Sheilkh Nezamedding Owliya and he himself had a cautious instinct. His poetry and other works are overshadowed by his clear and knowledgeable nature out of higher religious trainings. This paper deals with the symbols of Shari’ah, mysticism and ethics in Majnoon va Leili couplet out of which the poet draws upon. Key words: Amir Khosro Dehlavi, Majnoon va Leili, Shari’ah, Mysticism and Ethics. ?