بررسي تطبيقي شخصيت از ديدگاه جلال الدين مولوي با آبراهام مازلو

Comparative Study of Personality between Rumiʹʹs (Iranian Mystic) and Abraham Maslowʹʹs Point of View

مولانا مانند بسياري از شاعران و نويسندگان اين سرزمين كهن در سرودن آثار خود ديدگاه‌هاي انسان گرايانه دارد. مولانا با نظر به عظمت و نيروهاي گوناگوني كه در انسان سراغ دارد، چه در قلمرو فردي و چه درقلمرو اجتماعي، اصالت را از آنِ انسان مي‌داند و در سرتاسر مثنوي اين «انسان محوري» كاملا به چشم مي‌خورد. از اين منظر انديشه‌هاي مولوي بسيار به روانشناسان انسان گرا از جمله مازلو نزديك است. آبراهام مازلو بنيانگذار و رهبر معنوي جنبش روانشناسي انسانگرا محسوب مي شود. او شديدا از رفتارگرايي و روانكاوي، مخصوصاً رويكرد فرويد به شخصيت انتقاد كرد. به عقيده مازلو در صورتي كه روان شناسان فقط انسانهاي نابهنجار و آشفته را بررسي كنند، خصوصيات مثبت انسان مانند خشنودي، خرسندي، و آرامش خيال را ناديده مي‌گيرند. ازاين رو وي به مفاهيم مثبت و از جمله خود شكوفايي تاكيد كرد. مازلو معتقد بود در صورتي كه نتوانيم بهترين نمونه‌هاي انسان، خلاق‌ترين، سالم‌ترين و پخته‌ترين افراد جامعه را بررسي كنيم ماهيت انسان را دست كم مي‌گيريم. در اين پژوهش تلاش بر آن است تا نزديكي‌هاي انديشه مولوي، به عنوان يك عارف ايراني، با رهبر روانشناسان انسان گرا، مازلو، مورد بررسي تطبيقي قرار گيرد.

Just like many other poets and authors of this ancient territory—Iran – Rumi has a humanitarian stance for composing his own works of art. In the light of the grandeur and various powers available in human being, Rumi takes the originality to belong to mankind, be it personal originality or the social one. And throughout Masnavi, his masterpiece, ʹhuman orientationʹ is obvious in the eyes of Abraham Maslow, the founder and spiritual leader of human based psychological movement. Respectively, Rumiʹs ideas are by far closer to human based psychologists including Maslow. Maslow strictly criticized behaviorism and psychoanalysis, especially those of Freud, of personality. Maslow believed that if psychologists merely investigate the abnormal and frenzied people the positive characteristics of human being will be ignored, including satisfaction, happiness, and peace of mind. Thus, he emphasized positive concepts including self-actualization. Maslow believed that if we are unable to investigate the best types, the most creative, the healthiest, and the most sophisticated human beings of the society, the nature of mankind will be underestimated. Consequently, this paper tries to make a comparative study over the proximity of Rumiʹs ideas as an Iranian mystic with the leader of human oriented psychologist, Maslow. Key words: Rumi; Maslow; personality; human based psychology. ?