بررسي عوامل موثربر غلظت نيترات منابع آب شرب زيرزميني شيراز با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS)

Factors Affecting nitrate Concentrations in Shiraz Groundwater Using Geographical Information System )GIS(

سابقه و اهداف: نيترات يكي از شايع ترين آلوده كننده هاي آبهاي زيرزميني است. در صورت مصرف آب آلوده به نيترات توسط نوزادان، سبب كاهش اكسيژن در بدن آنان شده و نهايتا باعث مرگ آن ها مي گردد. هدف از انجام اين مطالعه اندازه گيري ميزان نيترات و نيتريت، علل ومنشا آن و پهنه بندي غلظت نيترات در منابع آب شرب زيرزميني شيراز با استفاده از نرم افزار 9/3 Arcview GIS مي باشد. روش بررسي: در اين تحقيق توصيفي220 نمونه آب از 55 حلقه چاه شهر شيراز در فصل پر بارش وكم بارش به صورت منظم از تمام چاهها برداشت شد. آزمايش نيترات و نيتريت، با دستگاه اسپكتوفتومتري انجام شد، نتايج بدست آمده در نرم افزار SPSSو Arcview gis9.3 پهنه بندي و تحليل شد. يافته ها: نتايج نشان داد غلظت نيترات در منابع آب شرب زيرزميني شيراز در محدوده 4 تا 72 ميلي گرم بر ليتر و ميانگين 65/31 ميلي گرم بر ليتر بوده است. 60% نمونه ها داراي غلظت نيترات بالاتر از 20 ميلي گرم بر ليتر بود و در 16% نمونه ها غلظت نيترات بالاتر از حد استاندارد بدست آمد. نتيجه گيري: بر اساس نتايج با افزايش عمق چاه غلظت نيترات كاهش مي يابد. نقشه هاي بدست آمده نشان دادند، غلظت نيترات از غرب دشت شيراز به شرق در حال افزايش است و مهمترين منبع آلودگي چاههاي شرب شهر شيراز فاضلاب شهري وخانگي مي باشد. حركت آب از آبخوان رسوبي به آبخوان آهكي از عوامل موثر بر آلودگي چاههاي اين منطقه مي باشد.

Background: Nitrate is one of the most prevalent contaminants in groundwater. Ingestion of nitrate in drinking water by infants can cause low oxygen level in the blood which is a potentially fatal condition. In this study the concentration of nitrate and nitrite and contaminant supply in shiraz groundwater by ArcView Geographical Information System 9.3was investigated. methods: In this descriptive study two hundred and twenty groundwater samples were collected from total fifty five Shiraz plain wells in dry and wet season. The concentration of nitrate and nitrite was measured by spectrophotometry. The results was analysis in SPSS, Arcview gis 9.3 Software. Result: Results showed that NO3 concentration in winter ranged from 4 to 72 mg/L with an average of 31.65 mg/L. In sixty percent of samples, nitrate concentrations was higher than threshold value of 20 mg/L as nitrate and sixteen percent of the samples collected had nitrate concentrations higher than 10 mg/L as nitrogen. Conclusion: from the results, wells’ depth effect on nitrate concentration. Increasing well depth, decreasing Nitrate concentration. The maps showed Nitrate Concentration Increases west to East of the shiraz city. Also, the main Source of contamination in Groundwater was domestic wastewater. One of the important factors was Movement of Water from Karst Aquifer to limestone Aquifer.