وضعيت بذردهي درختان ميانسال بلندمازو (Quercus castaneifolia C. A. Mey.) در قطعه خزر باغ گياه شناسي ملي ايران

Acorn production of adult trees of Chestnut-leaved oak (Quercus castaneifolia C. A. Mey.) in Hyrcanian collection of National Botanical Garden of Iran

يكي از اهداف اصلي باغهاي گياه شناسي حفاظت از گونه هاي گياهي بومي و فراهم نمودن امكان تكثير آنهاست كه در اين راستا بذردهي گونه ها از اهميت خاصي برخوردار است. با توجه به قدمت 40 ساله قطعه خزر باغ گياه شناسي ملي ايران و عدم وجود اطلاعات كافي در مورد بذردهي گونه هاي درختي موجود در اين قطعه، پژوهش پيش رو بمدت سه سال (1388 تا 1390) با هدف بررسي وضعيت بذردهي درختان ميانسال بلندمازو (Quercus castaneifolia) كه يكي از گونه هاي شاخص و اصلي اين رويشگاه است، انجام شد. 30 درخت نمونه بطور كاملاً تصادفي انتخاب و شماره گذاري شدند. براي هر درخت 4 پلات زميني هر يك به مساحت 5/0 مترمربع در ميانه فاصله بين تنه و لبه تاج بر روي زمين در چهار جهت جغرافيايي مشخص شدند. از اواسط شهريور تا اواسط آذر هر سال بذرهاي افتاده در داخل پلاتها با فاصله زماني دو هفته يكبار شمارش شده و به سطح تاج تعميم داده شدند. پس از تحليل داده ها، متوسط تراكم بذر (شمار بذر در يك مترمربع سطح تاج) در سالهاي 1388، 1389 و 1390 بترتيب 80، 23 و 68 و متوسط شمار بذر در سالهاي فوق بترتيب 4807، 1377 و 4144 به ازاي يك پايه بدست آمد كه درمجموع بيانگر بذردهي ضعيف اين گونه در سال 1389 در باغ گياه شناسي بود. همچنين نوسانات زيادي در بذردهي بين پايه هاي درختي و همچنين براي يك پايه در سالهاي موردمطالعه مشاهده شد.

Protection and reproduction of plants is one of the main objectives in botanical gardens, so masting mechanism of different species has special importance. Unfortunately, there is no information about acorn production of tree species in Hyrcanian collection of National Botanical Garden of Iran. This research was carried out in this collection to estimate acorn production of adult trees of Quercus castaneifolia, as one of the main tree species, during 2009-2011. Thirty sample trees were selected using stratified random sampling method in 2009. For each tree, acorn density (acorns number/m2 crown area) was estimated using ground counting. In this method, 4 circular plots with an area of 0.5 m2 were placed under each sample tree (totally 2 m2 per tree) and acorns were counted every two weeks from early September until all acorns had fallen (typically early December). All of measurements were repeated during next years. The result showed that the mean of acorn density were 80, 23 and 68 in 2009, 2010 and 2011, respectively. Furthermore, the mean of acorns number per tree were 4807, 1377 and 4144 during studied years, respectively. Totally, acorn production results showed weak acorn production in 2010. Year-to-year variation and variation among individuals were observed in sample trees, too.