بررسي خصوصيات روان سنجي مقياس نقش جنسي كودكان در جمعيت ايراني

The study of psychometric characteristics of Children`s Sex Role Inventory in Iranian population

مقدمه: طبق نظر ساندرا بم كودكان در تشكيل نقش هاي جنسيتي خود فعال هستند و حتي ممكن است كليشه هاي جنسيتي قوي تري نسبت به والدين خود داشته باشند. همچنين، مطابق با نظر طرحواره جنسيتي رشد و تحول جنسيتي در كودكان نه تنها تحت تاثير رشد شناختي آن ها مي باشد، بلكه جامعه نقش بسيار موثري در شكل گيري آن دارد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسي خصوصيات روان سنجي مقياس نقش جنسي كودكان بولديزار (1991) در كودكان ايراني بوده است. روش: نمونه آماري اين پژوهش عبارت بود از 483 دختر و پسر پايه هاي چهارم، پنجم و ششم ابتدايي شهر تهران كه به روش خوشه اي چندمرحله اي از جامعه آماري انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از مقياس نقش جنسي كودكان بولديزار (1991) جهت بررسي پايايي مقياس از ضريب آلفاي كرونباخ و جهت بررسي روايي مقياس از روش تحليل عاملي تاييدي استفاده شد. يافته ها: ضرايب آلفاي كرونباخ به دست آمده حاكي از پايايي بالاي مقياس در هر سه عامل مردانگي، زنانگي و خنثي و نتايج تحليل عاملي تاييدي نشان دهنده برازش خوب مدل در تعيين عامل ها به شكل اوليه بيان شده توسط بولديزار (1991) بود. همچنين، يافته هاي مربوط به هنجارسازي نشان داد كه ميانه نمرات مردانگي و زنانگي در كل نمونه ايراني به ترتيب 8/2 و 7/2 مي باشد. نتيجه گيري: براساس نتايج پژوهش، مقياس نقش جنسي بولديزار در بررسي نقش جنسي دانش آموزان دبستاني شهر تهران با توجه به تغييرات اجتماعي- شناختي جامعه ايراني ابزاري پايا و رواست.

Introduction: According to Sandra Bem, children are active in forming their gender roles and even may have more stronger gender stereotypes than their parents. Also, according to gender schema theory, gender development in children is not only influenced by their cognitive development, but also society has effective role in its formation. Therefore, the aim of this research was to study the psychometric characteristics of Boldizar`s Children`s Sex Role Inventory (1991) in Iranian population. Method: The statistical sample of this research included 483 male and female elementary students graded forth, fifth and sixth in Tehran City that wer randomly selected by multi-phases clustering sampling. The research instrument was Boldizar`s Children`s Sex Role Inventory (1991). For studying the scale`s reliability and validity, Cronbach`s alpha coefficient and confirmatory factor analysis were used respectively. Results: Cronbach`s alpha coefficient showed that Children`s Sex Role Inventory has high reliability in masculinity, femininity and neutral factors and Confirmatory factor analysis showed that the model has good fitness in determining factors in the primary form expressed by Boldizar (1991). Also, the results of normalization showed that median of masculinity and femininity in the sample were respectively 2.8 and 2.7. Conclusion: According to the research results, regarding the social-cognitive changes in Iran society, Boldizar`s Children`s Sex Role Inventory for studying Tehran elementary students sex role is a reliable and valid tool.