بررسي كيفيت ساختار مراكز بهداشتي درماني بر اساس مدل Donabedian جهت ارائه مراقبت هاي قبل از بارداري

Applying Donabedian Quality-of-care Framework in Assessing the Structure of Preconception Care in Urban Health Centers, Mashhad, 2012

سابقه و هدف: دوران قبل از بارداری همانند روزنه اميدی است كه مادران به ياری پزشكان می‌توانند مسائل و مشكلات خود را قبل از باردار شدن حل و يا تعديل نمايند. از طرف ديگر ساختار هر سيستم ارائه دهنده مراقبت بر اساس نوع ارائه خدمت تنظيم می‌شود و نوع ساختار می‌تواند بر روی چگونگی رفتار پرسنل بهداشتی و در نتيجه بر كيفيت مراقبت به عمل آمده تاثيرگذار باشد.از اين رو مطالعه حاضر با هدف تعيين وضعيت ساختار مراقبت‌های قبل از بارداری در مراكز بهداشتی درمانی انجام گرديد. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفی- مقطعی كه در سال 1391 انجام گرفت، 22 مركز بهداشتی درمانی شهر مشهد با روش نمونه‌گيری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش بر طبق مدل Donabedian شامل سه بخش لوازم و تجهيزات، نيروی انسانی و سازماندهی می‌باشد كه شامل فرم مشخصات مركز بهداشتی و چك ليست بررسی ساختار مراكز مورد پژوهش بود. داده ها پس از جمع آوری با نرم افزار SPSS با نسخه 16 و روش‌های آماری توصيفی نظير تهيه ‌شاخص‌های مركزی و پراكندگی مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. سطح P كم‌تر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. يافته ها: نتايج به دست آمده نشان داد كه ميانگين نمره كلی به دست آمده از بررسی ساختار مراكز (71 /11 ±09/117) بود. ساير نتايج به دست آمده در بخش بررسی اجزای ساختار مراكز نشان داد كه ميانگين نمره بخش لوازم و تجهيزات 22/10±45/67، بخش نيروی انسانی 95/2±68/25 و بخش سازماندهی 86/2±04/20 بود. استنتاج: با توجه به نتايج به دست آمده بهبود وضعيت زير ساخت‌های انسانی و سازماندهی در مراكز بهداشتی درمانی توصيه می‌گردد.

Background and purpose: Pregnancy is a potentail window in a woman’s life where she can solve or mitigate her problems with doctors ʹs help. On the other hand , the structure of each healthcare system is set based on the specific services it provids. The type of healthcare structure can also influence the behavior of health care providers and quality of care provided. Therefore, this study aimed to assess the structure of preconception care in urban health centers, in Mashhad, Iran, 2012 Material and Methods: This cross-sectional study was performed in 2012 among 22 health centers in Mashhad which were selected through multi-stage sampling. The Donabedian model was applied to collect the data. It included three sections on facilities, human resources, and orgnization. Data was analyzed in SPSS V. 16 Results: The mean scores for the structures of the health care centers, facilities, human resources, and organization were 117.09±11.71, 67.45±10.22, 25.68±2.95, and 20.04±2.86, respectively. Conclusion: According to the results, enhancing human and organizational infrastructures in health centers could be of great help in providing beneficial healthcare.