همگرايي آستانه‌اي و انتقال نامتقارن قيمت: كاربردي براي بازار گوشت گوساله در استان آذربايجان شرقي

The Threshold Cointegration and Asymmetric price Transmission: Application for Beef Market in East Azerbaijan Province

انتقال نامتقارن قيمت با افزايش حاشيه بازار، رفاه توليدكنندگان و مصرف كنندگان را تحت تاثير قرار داده و كارايي نظام بازاريابي را كاهش مي دهد. به همين دليل تجزيه و تحليل انتقال قيمت هم از نظر اقتصادي و هم از نظر سياسي داراي اهميت است. در همين راستا، اين پژوهش، چگونگي انتقال قيمت بين سطوح خرده فروشي و سرمزرعه گوشت گوساله در استان آذربايجان شرقي را با استفاده از قيمت هاي هفتگي در دوره زماني فروردين 1377 تا اسفند 1390، مورد بررسي قرار داده است. براي اين منظور از رهيافت همگرايي آستانه اي بهره گيري شده است. نتايج آزمون هاي Sup-F و Sup-LR وجود ارتباط همگرايي غيرخطي بين اين دو سطح قيمت را نشان مي‌دهد. همچنين تصريح تابعي براي الگوهاي تك متغيره بر پايه آزمون Sup-F و براي الگوي چندمتغيره TVAR بر پايه آزمون Sup-LR صورت گرفت كه نتايج مويد مناسب بودن الگوي دو نظامه مي باشد. نتايج الگوهاي TAR و-TARM دو نظامه، نشان داد كه رفتار تعديل‌ها آستانه اي بوده و قيمت‌هاي خرده‌فروشي با افزايش قيمت هاي سرمزرعه با شتاب بيشتري نسبت به كاهش هاي آن تغيير مي‌كنند. نتايج الگو TVAR نيز نشان داد سازوكار انتقال قيمت آستانه اي است. همچنين نتايج اين الگو بيانگر تاثيرپذيري قيمت هاي سرمزرعه از تغييرات قيمت‌هاي خرده فروشي بوده و با بررسي دوسويه رابطه بين قيمت هاي خرده فروشي و سرمزرعه، مزيت به‌كاربردن الگوهاي چندمتغيره را اثبات نمود. از آنجا كه به نظر مي رسد انتقال نامتقارن قيمت در بازار اين محصول به دليل وجود ساختار غير رقابتي در صنعت كشتارگاهي به وجود آمده باشد، پيشنهاد مي شود با سياست‌هاي حمايتي، توان چانه-زني توليدكنندگان افزايش داده شود. همچنين تشكيل تعاوني هاي بازاريابي محصولات كشاورزي متشكل از كشاورزان مي تواند راه حل مناسبي براي رفع اين نارسايي باشد.

Asymmetric price transmission has influence on the welfare of producers and consumers with increasing market margin and it reduces the marketing efficiency. APT is of considerable importance because it could have important, policy and economic implications. This study considered the price transmission mechanism between farm and retail levels of beef market in East Azerbaijan with weekly prices over Farvardin 1377 to Esfand 1390. In this context, threshold cointegration approach is used. The results of Sup-F and Lo and Sup-LR indicated that there is non-linear cointegration relationship between two levels of prices. The model specification for univariate and TVAR models was carried out by the Sup-F’ and the Sup-LR’ test, respectively. The result showed that the two regimes model was proper. The result of two- regime TAR and M-TAR indicated that the adjustments have threshold behavior and the retail prices response to the positive shocks more quickly than the negative. The results of TVAR model also demonstrated that the price transmission mechanism has threshold behavior and indicated that farm prices are influenced by changes in retail prices. With the comprehensive review of the relationship between the farm and retail prices, the advantage of using the multivariate models confirmed. Since it seems that non-competitive market structures is as cause for asymmetry in this market its suggested that the bargaining power be increased with supportive policy. Also make agricultural marketing cooperatives which consists the farmers could be the right solution for this problem.