بررسي عكس العمل ارقام تجاري پنبه نسبت به بيماري بلايت باكتريايي با عامل Xanthomonas citri pv. malvacearum

Reactions of certain commercial cotton cultivars to bacterial blight, Xanthomonas citri pv. malvacearum

بلايت باكتريايي پنبه با عامل باكتريايي Xanthomonas citri pv. malvacearum (ex. X. axonopodis pv. malvacearum) از بيماريهاي مهم قرنطينه اي دركشور محسوب مي شود. درخصوص ارزيابي واكنش ارقام مختلف پنبه نسبت به اين بيماري در شرايط گلخانه اي گزارش رسمي در دست نيست. براي اين منظور از سه مرحله كوتيلدوني، گلدهي وغوزه دهي گياه براي انجام اين پژوهش استفاده شد. در بررسي اثر مايه زني روي غوزه ها در شرايط آزمايشگاه (درون شيشه‌اي) از طرح كاملا تصادفي در4 تكرار و در بررسي اثر مايه زني بر روي گياهچه ها، غوزه ها و برگ ها در گلخانه از شش تكرار استفاده شد. زادمايه از مخلوط 5 جدايه در غلظت 106 سلول در ميلي ليتر تهيه شد. جهت ارزيابي حساسيت برگ ها از سيستم هانتر و ارزيابي حساسيت غوزه ها به روش هيلاكس انجام شد. جهت آزمايش در مرحله گلدهي، برگ ها سه روز متوالي با سوسپانسيون باكتري محلول پاشي شدند. جهت تلقيح غوزه ها نيز از غوزه هايي كه در سن سه هفتگي بودند استفاده شد. غوزه ها با سوزن استريل در دو ناحيه زخم و با پنبه آغشته به سوسپانسيون باكتري تلقيح شدند. براي هر يك از مراحل تلقيح روي پنبه يك شاهد در نظر گرفته شد. از آب مقطر استريل به عنوان شاهد استفاده شد. نتايج بررسي ها نشان داد از بين 8 رقم مورد مطالعه حساس ترين آنها، رقم بومي (از گونه Gossypium herbaceum) و سه رقم ساي اكرا، سيندوز و بختگان جزو مقاوم ترين ارقام بودند. نتايج مرحله غوزه دهي همسو با نتايج مرحله گلدهي بود. در هر دو آزمايش مقايسه ميانگين داده ها نيز نشان داد اختلاف معني داري بين همه ارقام جز سه رقم بختگان، ساي اكرا و سيندوز وجود دارد.

Bacterial blight of cotton caused by Xanthomonas citri pv. malvacearum is an important quarantine disease in the country. To date, no official report exists on the susceptibility or resistance assessments of different cotton varieties to the disease in greenhouse conditions. To achieve this aim, disease incidence and severity in the three growth stages of cotyledonary, flowering and boll formation for 8 cotton varieties under greenhouse conditions (mean T.38/31; d/n and RH% 58/65 d/n.) were evaluated using a completely randomized design with six replicates. Bacterial inoculum was prepared by mixing the inocula of 5 X. citri pv. malvacearum isolates that was adjusted at concentration of 106 cfu/ml. The leaves were pricked with sterile needle and sprayed with bacterial inoculum for three successive days at the flowering stage. Three weeks old bolls were pricked with needle at 2 points and inoculated with cotton plugs soaked in bacterial suspension. Distilled water was used as control. An in vitro (moist chamber) experiment on cotton bolls was also carried out in a completely randomized design with six replications. Hunter,1986 and Hillocks, 1988 evaluation systems were used for leaf and boll susceptibility or resistance assessments respectively. Results indicated that the local cultivar Bomi (G. herbaceum) was the most susceptible among the eight cultivars studied here. In contrast, the three cultivars, Siokra, Syndose and Bakhtegan were considered as the most resistant ones in both (vivo & vitro) experiments. Reactions of the varieties to inoculation at the flowering stage were similar to those at boll formation stage. Mean comparison of the data revealed significant differences among all varieties, except the 3 most resistant ones mentioned above. Inoculation of young plants at seedling stage did not show any disease symptoms.