تنوع جمعيتهاي زنبور عسل بر اساس نشانگرهاي مورفولوژيكي و ريزماهواره (microsatellite) در استان اردبيل

Morphologic and microsatellite genetic variation of honeybee populations in Ardabil

شناسايي و مطالعه تنوع موجود در جمعيتهاي زنبور عسل يكي از اهداف مهم در اصلاح نژاد زنبور عسل محسوب مي‌شود. بدين منظور 32 نمونه تصادفي از كلنيهاي زنبور عسل و عمدتاً در طول تابستان در استان اردبيل جمع آوري گرديد. گروه بندي جمعيتها بر اساس صفات كليدي مورفولوژيك با روش‌ تجزيه خوشه اي به روش حداقل واريانس وارد (WARD) كلنيهاي مورد بررسي را به چهار گروه مجزا تقسيم نمود. اين يافته‌ها جدايي مورفولوژيك نژاد زنبور عسل ايراني و نژادهاي خارجي آن را اثبات كرد. نژادهاي وارد شده به اين منطقه شامل نژاد ايتاليايي و هيبريد استارلاين در گروههاي كاملاً مجزا قرار گرفتند ولي نژاد ميدنايت كاملاً از نژاد استارلاين مجزا نشد. استفاده از دو جايگاه ريزماهواره(microsatellite) نشانگر حداقل 2 و حداكثر 4 آلل در هر مكان ژني بود. تحليل كليه پارامترهاي حاصل از مطالعه ژنتيك جمعيت و برآورد رابطه فيلوژنتيكي بين جمعيتها با استفاده از روش تجزيه خوشه‌اي نشان داد كه ميانگين هتروزيگوسيتي مشاهده شده 93/0 و مورد انتظار 53/0 است. بيشترين شباهت ژنتيكي بين نژاد ايتاليايي و استارلاين به ميزان 98/0 و كمترين آن بين نژاد ميدنايت و ايتاليايي به ميزان 57/0 برآورد شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه نمونههاي ايراني از هيبريدهاي ميدنايت ، استارلاين و ايتاليايي تفكيك شدند.

Identification and analysis of the variation of honeybee populations is an outstanding subject in the bees breeding. The grouping of populations based on the morphological keys using cluster analysis by the minimum variance WARD method divided the colonies into four groups. The results showed morphological dissociation of Iranian race from the foreign ones. The imported race to this region including Italian and hybrid Starline were dissociated into four different groups but the Midnite race were not completely dissociated from the Starline. The study of two microsatellite loci showed a minimum of 2 and a maximum of 4 allels per locous. The analysis of population genetic parameters and phylogenetic relationships using cluster analysis method showed that the mean observed and expected heterozygosity was 0.93 and 0.53, respectively. The most similarity was observed between Italian and Starline races as 0.98 and the less similarity was revealed between Midnite and Italian races as 0.57. The results implies that the Italian race was completely separated from the Italian ones, Starline and Midnite hybrids.