تحليل وقايع محيطي هولوسن دشت آزادگان بر اساس توالي و خصوصيات رسوب‎شناسي

Introduction Azadegan plain is located in the west of Khuzestan province. This region is expanded about 7500 square kilometer and is effected by Depositional environment of the wind, river and lake. T

دشت آزادگان در غرب استان خوزستان قرار دارد. اين دشت نه‎تنها وارث مواد حاصل از آبرفت و بادرفت‎هاي دوران كواترنري است، بلكه رخدادهاي محيط‎شناسي مانند تغييرات آب‎وهوايي كه بر توالي و خصوصيت‎هاي رسوب‎شناسي تاثير مي‎گذارد را نيز با خود به‎همراه دارند. بنابراين، پژوهش پيش رو با هدف شناخت وقايع محيط‎شناسي، مانند تغييرات اقليمي هولوسن در دشت آزادگان خوزستان، بر اساس خصوصيات رسوب‎شناسي انجام شد. براي اين كار، دو مغزه رسوبي به عمق ده متر، يكي در منطقه رفيع (محيط درياچه‎اي) و ديگري در منطقه جفير (محيط رودخانه‎اي) به‎منظور بررسي خصوصيت‎هاي فيزيكي و شيميايي برداشت شد و سپس در آزمايشگاه مورد بررسي قرار گرفت. در مورد خصوصيت‎هاي رسوب‎شناسي مغزه رفيع، نتايج نشان داد از سطح زمين تا عمق چهار متري، ذرات درشت‎دانه با بافت سيلتي لومي و از عمق چهار تا ده متري، ذرات ريزدانه با بافت سيلتي رسي وجود دارند. مدل رفتار رسوبي نمونه‎ها در قسمت اول، بسيار شبيه به محيط رودخانه‎اي است؛ اما در قسمت دوم، يعني از عمق چهار تا ده متري، رفتار رسوبي كاملاً متمايز از قسمت اول، و توزيع دانه‎ها نسبت به عمق با افزايش ذراتي مانند رس و سيلت همراه است، بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت، شرايط رسوب‎گذاري ذرات ريزدانه در مغزه رسوبي رفيع، در محيط رسوبي كم‎انرژي با شرايط اقليمي مرطوب‎تر اتفاق افتاده است؛ اما توالي عمودي رسوبات دلتايي و رودخانه‎اي در بالاي رسوبات ريزدانه درياچه‎اي در منطقه را مي‎توان ناشي از پس‎روي سطح اساس خليج فارس، به‎دليل وجود شرايط اقليمي خشك و نيمه‎خشك، به‎همراه كاهش بارندگي و افزايش انرژي رواناب دانست.