بررسي عوامل موثر بر ارتقاء اجراي برنامه پزشك خانواده از ديدگاه اعضاي تيم سلامت

Factors Influencing Family Physician Programfrom the Perspective of the Health Team

سابقه و هدف: هدف نهايی نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی هر كشوری، ارتقا سطح سلامت آحاد مردم می باشد . از جمله اصلاحات ايجاد شده در نظام سلامت ايران برنامه پزشك خانواده است كه از سال 1384 در كشور به اجرا درآمد . اين مطالعه با هدف تبيين تجارب پزشكان خانواده و اعضای تيم سلامت در مورد برنامه پزشك خانواده انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه كيفی از نوع فنومنولوژی (پديدار شناسی ) می باشد . روش جمع آوري اطلاعات مصاحبه عم يق فردی (نيمه ساختار يافته ) بود كه با سه گروه از پزشكان، ماماها و بهورزان انجام و از تجارب آنان در مورد برنامه پزشك خانواده سوال شد . در مجموع 55 مصاحبه صورت گرفت كه در آن ن ظرات 15 پزشك، 15 ماما و 25 بهورز جمع آورری شد . نمونه گيری به روش نمونه گيری مبتنی بر هدف بودو برای تجزيه و تحليل داده ها از روش آناليز محتوا با رويكرد قراردادی استفاده شد. يافته ها: در اين مطالعه از واحدهای معنی خلاصه شده در مجموع 2 درون مايه استخراج شد كه عبارت بودند از ; عوامل مديريتی و منافع عمومی . ابتدا كدهای متفاوت بر اساس شباهت ها و تفاوت ها با يكديگر مقايسه و در داخل طبقات اصلی و زير طبقات جای داده شدند كه ب ه طور كلی 7 طبقه اصلی شامل (سازماندهی، برنامه ريزی نيروی انسانی، فرايند ارائه خدمات، ارزشيابی، آشناسازی، منافع بهداشتی درمانی و منافع اقتصادی) و 5 زير طبقه شامل (عوامل بازدارنده اداری، عوامل بازدارنده رفاهی، عوامل بازدارنده انگيزشی، توجيه ناكافی سيستم بهداشتی درمانی و توجيه ناكافی مردم) ايجاد شد. استنتاج: برگزاری آموزش های توجيهی برای كليه افراد درگ ير در برنامه اعم از پزشكان، اعضای تيم سلامت و مردم و همچنين بازنگری برنامه در خصوص رفع نواقص سيستم ارجاع و شرح وظايف كاركنان و زمان سنجی ارايه خدمات پيشنهاد می شود.

Background and purpose: The ultimate target of health care systemin any countryis to improve the status of health in people. One of the amendmentsmade inIranʹs Health System is family physician program which was first implemented in 2005. Thisstudy aimed to review the experiencesof physicians and other health team members in Arak University of Medical Sciences to assess this program. Material and methods: In this phenomenological study data was collected through in-depth inter views (semi-structured). The participants included physicians, midwives and health workers who gave their experiences about the program. Fifty five interviews were carried out among15 physicians, 15 midwives and 25 health workers. Qualitative content analysis approach was applied to explain the data. Results: In this study, two secondary codes came out from meaning unites including management factors and public interests. First, differentcodeswerecomparedaccording to their similarities and differences with in the general categories and were sub-divided into seven main categories (organizing, human resource planning, service delivery process, evaluation, induction programs, health benefits, and economic benefits) and fivesub-categories (administrative barriers, welfare barriers, motivation barriers, lack of educational programs, and lack of public knowledge). Conclusion: Further educational programs are needed to increase the level of information among all involved people including physicians, health workers and ordinary people. Also, to reduce the problems, revise in referral system, more focus onstaffduty, and time assessment indeliveringhealthcare are necessary.