بررسي وضعيت تغذيه اي و شاخص هاي خوني در بيماران بتاتالاسمي ماژور مراجعه كننده به كلينيك تالاسمي سبزوار و مشهد- سال 1391

Nutritional Status and Blood Indices in Patients with β-thalassemia Major

سابقه و هدف: تالاسمی ماژور يك بيماری ارثی خونی است كه در ايران شيوع بالايی دارد. سوء تغذيه و كاهش رشد در اين بيماران شايع می‌باشد. اين مطالعه به منظور بررسی وضعيت تغذيه‌ای و شاخص‌های خونی بيماران بتاتالاسمی ماژور انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعی، 72 بيمار 20-10 ساله مبتلابه تالاسمی ماژور مراجعه‌كننده به كلينيك تالاسمی مشهد و سبزوار كه مايل به همكاری بودند، به روش سرشماری انتخاب شدند. بعد از كسب رضايت‌نامه كتبی، قد و وزن آن‌ها به روش استاندارد معمول اندازه‌گيری و دريافت رژيمی آن‌ها با استفاده از بسامد خوراك مشتمل بر 160 قلم غذايی، تعيين شد و با نرم‌افزار Nutritionist (ΙV) تجزيه و تحليل شد. همچنين 5 سی سی خون از تمامی بيماران جهت سنجش شاخص‌های خونی هموگلوبين، هماتوكريت و فريتين سرم گرفته شد. اطلاعات با نرم‌افزار SPSS16 و با استفاده از آزمون‌های آمار توصيفی، one-sample t-test و اسميرنف كولموگراف تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: در اين مطالعه 6/55 درصد نمونه‌ها مونث و 4/44 درصد آن‌ها، مذكر با ميانگين BMI به ترتيب 74/3±05/19 و 7/3±99/18 كيلوگرم برمتر مربع شركت داشتند. دريافت تمامی درشت مغذی‌ها به استثنا كلسترول و فيبر دريافتی در آن‌ها بيش از مقادير استاندارد بود و دريافت تمامی ريزمغذی‌ها به استثنا اكثر ويتامين‌های گروه B و مينرال‌های كلسيم، فسفر، پتاسيم و سديم كم‌تر از مقادير توصيه شده استاندارد بود. همچنين هموگلوبين و هماتوكريت بيماران كمتراز مقادير نرمال وفريتين سرم بيش از مقادير نرمال بود. استنتاج: يافته‌ها نشان داد كه سوء‌تغذيه ناشی از كمبود ريزمغذی‌ها در اين بيماران شايع است.

Background and purpose: Thalassemia major is a hematic hereditary disease with high rate of incidence in Iran. Malnutrition and growth retardation is prevalent in these patients. This study was done to assess the nutritional status and blood indices in patients with β-thalassemia major. Material and methods: This cross sectional study was conducted in 72 individuals with thalassemia major aged 10-20 years. Systematic sampling was done in patients attending Mashhad and Sabzevar thalassemia clinics. Written informed consent was obtained from patients who were willing to participate in the study. Data was collected through the semiquantitative food frequency questionnaire which was completed by trained interviewers. Nutritional information was studied in Nutritionist IV. To measure blood indices 5 ml blood was drawn from the patients. Descriptive statistics, one sample t-test and Kolmogorov-Smirnov tests were performed in SPSS V.16. P<0.05 was considered as significant level. Results: In this study there were 55.6% female and 44.4% male. The mean BMI of patients were 19.05±3.74 and 18.99±3.7 kg/m2, respectively. Dietary assessment showed that the mean of macronutrient intakes were more than dietary standard values except for cholesterol and fiber. Also, intake of micronutrient, were less than dietary standard values except in taking B vitamins, calcium, phosphorus, potassium, and sodium. Values of Hb and Hct were found to be less than the standard level but serum ferritin was more than normal range. Conclusion: The findings showed that deficiency of micronutrients due to malnutrition is prevalent in thalassemia patients.