بررسي خارش اورميك و عوامل مرتبط با آن در بيماران همودياليزي

Evaluation of uremic pruritus and its associated factors in hemodialysis patients

مقدمه و هدف: گرچه خارش اورميك، يكي از ناتوان كننده‌ترين مشكلاتِ بيماران همودياليزي است كه عوامل مرتبط با آن، ناشناخته باقي مانده اند. هدف اين مطالعه، ارزيابي شيوع و شدت خارش در گروهي از بيماران دياليزي ايران و عوامل باليني و آزمايشگاهي مرتبط با آنها بود. مواد و روش‌ها:‌ اين مطالعه‌ مقطعي، روي 67 بيمار تحت همودياليز در بخش دياليز بيمارستان شهيد مصطفي خميني تهران انجام شد. بيماران به پرسش نامه خارش يوسيپويچ پاسخ دادند. شيوع و شدت خارش و ارتباط آنها با مولفه هاي باليني و آزمايشگاهي(سن، ‌جنس،‌ بيماري كليوي زمينه‌اي، مدت همودياليز، جلسات همودياليز، زمان هر جلسه،‌ خشكي پوست، ‌نوروپاتي، ‌كفايت دياليز، سطح سرمي اوره،‌ كراتينين،‌ كلسيم،‌ فسفر،‌ آلبومين، آلكالن فسفاتاز،‌ فريتين، ‌هماتوكريت،‌ پروتيين واكنش‌دهنده C،‌ هورمون تيروييد، پاراتورمون و هموگلوبين A1C) بررسي شد. نتايج: 54 بيمار (6/80 درصد) خارش داشتند كه در 4/31 درصد، خفيف؛ در 9/51 درصد، متوسط و در 7/16 درصد، شديد بود. شيوع خارش با خشكي پوست، مرتبط بود (025/0P=). شدت خارش به ميزاني قابل‌توجه با سطح سرمي آلبومين (015/0P=،329/0- (C=، مرتبط بود. هيچ ارتباط معناداري ميان شيوع و شدت خارش با سن، ‌جنس،‌ بيماري كليوي زمينه‌اي، مدت همودياليز، جلسات همودياليز، زمان هر جلسه،‌ ‌نوروپاتي، ‌كفايت دياليز، سطح سرمي اوره،‌ كراتينين،‌ كلسيم،‌ فسفر، آلكالن فسفاتاز،‌ فريتين، ‌هماتوكريت،‌‌ پروتيين واكنش‌دهنده C،‌ هورمون تيروييد، پاراتورمون و هموگلوبين ‌A1C ديده نشد. نتيجه‌گيري: خارش، هنوز مشكلي شايع در ميان بيماران همودياليزي است. بهبود خشكي پوست، ممكن است شيوع خارش اورميك را كمتركرده، سطح سرمي بالاتر آلبومين مي‌تواند شدت خارش اورميك را در بيماران همودياليزي كاهش دهد.

Background and Objective: Although uremic pruritus (UP) is one of the most common disabling problems in hemodialysis (HD) patients, its associated factors have remained unknown. The purpose of this study was to evaluate the prevalence and severity of UP in a group of Iranian hemodialysis patients and its associated clinical and laboratory factors. Materials and Methods: This cross-sectional study was done on sixty-seven patients on HD at Tehran Shahid Mostafa Khomeini hospital dialysis unit. The patients answered Yosipovitch pruritus questionnaire. The UP prevalence and severity (mild, moderate and severe) and their relationships with clinical and laboratory parameters (age, sex, underlying renal disease, HD duration, HD sessions, time of every session, xerosis, neuropathy, dialysis adequacy, serum levels of urea, creatinine, calcium, phosphorus, albumin, alkaline phosphatase, ferritin, hematocrit, C-reactive protein, thyroid hormone, parathormone and hemoglobin A1C) were assessed. Results: Fifty-four (80.6%) patients had pruritus that was mild in 31.4%, moderate in 51.9% and severe in 16.7%. UP prevalence was associated with xerosis (p=0.025). UP severity was significantly correlated with serum level of albumin (p=0.015, C=-0.329). No significant correlation was seen between UP prevalence and severity with age, sex, underlying renal disease, HD duration, HD sessions, time of every session, xerosis, neuropathy, dialysis adequacy, serum levels of urea, creatinine, calcium, phosphorus, alkaline phosphatase, ferritin, hematocrit, C-reactive protein, thyroid hormone, parathormone and hemoglobin A1C. Conclusion: Pruritus is still a common problem in HD patients. Improving xerosis may reduce the UP prevalence and higher level of serum albumin can reduce UP severity in HD patients.