واكنش و عملكرد شعب طريقت نعمت اللهيه به جنبش مشروطه‌ خواهي

The reaction of the branches of the doctrine Ne`matollahi to the movement of constitutionalism

در جريان انقلاب مشروطه، گروه‌هاي اجتماعي گوناگوني اعم از روشنفكران، علما ، اصناف و صوفيان نقش آفريني كردند. برخي از اعضاي اين گروه‌ها، در پي انقلاب مشروطه به صف هواداران انقلاب پيوستند و برخي ديگر هم يا به جبهه مخالفان گرويدند و يا مشي كاملاً بي‌طرفانه‌اي برگزيدند. صوفيان و درويشان نيز از جمله طيف‌هايي بودند كه در اين حادثه نقش داشتند. شعب مختلف نعمت ‌اللهيه از جمله صوفياني بودند كه در جريان انقلاب مشروطه منشا اثر شدند. در پژوهش حاضر در ابتدا جهت‌گيري اجتماعي و سياسي هر يك از چهار شعبه طريقت نعمت ‌اللهيه يعني طرايق صفي-‌عليشاهي، گناباديه، كوثر عليشاهي و مونس‌ عليشاهي نسبت به مشروطه بررسي شده. و در ادامه به مسيله اساسي پژوهش حاضر، يعني دلايل متفاوت بودن رويكردهاي هر يك از اين شعب به مسيله انقلاب مشروطه پرداخته شده است. يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه سه عامل: طبقه اجتماعي هواداران سلسله، رهبري سلسله و فضاي اجتماعي – سياسي مراكز سلسله‌ها، در اخذ جهت‌گيري‌هاي سياسي متفاوت اين شعبه‌ها بيشترين سهم را داشته‌اند.

Different social groups such as intellectuals, scholars, traders, and Sufis were involved in costitutional revolution. Some of the members of these groups acted as advocates of revolutions and some others either joined the opponents or stayed neutral. Sufis and mystics were among those who played roles in the event. Sufis of different branches of Ne`matollahi were also among the ones who were considered as the main figures in the revolution. In the present study; first, social and political orientation of all the four branches of the doctrine Ne`matollahi called Safi Alishahi, Genabadiye, Kowsar Alishahi, and mounes Alishahi, toward parliamentary system is investigated. Then, the main point in this article, why the orientations of these branches were different from each other, is studied. The findings of the article reveals that three factors: 1. Social class of the partisans of the dynasty, 2. The leadership of the dynasty, and 3. Social and political atmosphere of centers of dynasties had the most influential role in forming different orientations among the branches.