نقدي بر شيوه بهره‌گيري از ماتريس SWOT در تحقيقات راهبردي توسعه در ايران

A Critique of the SWOT Matrix Application for the Strategic Researches of Development in Iran

در تحقيقات استراتژيك ايران، در رشته‌ها و گرايش‌هاي مختلف استفاده از ماتريس سوات (SWOT) بسيار رايج شده است. اين مقاله ضمن بررسي كمي و كيفي اين تحقيقات، به شيوه به‌كارگيري ماتريس و انتظاري كه از آن مي‌رود نقد وارد مي‌كند. در اين تحقيقات، سوات روشي است كه بر مبناي آن، راهبردهاي مناسب استخراج مي‌شوند. راهبرد، نحوه حركت از وضعيت موجود به وضعيت مطلوب را نشان مي‌دهد؛ بنابراين در تدوين آن ‌بايد هر دوي آنها مورد تحليل گرفته و لحاظ شوند. در حالي كه سوات، ابزاري براي تحليل وضع موجود است. تنها با تحليل وضع موجود نمي‌توان راهبردهاي مناسب براي رسيدن به اهداف تدوين كرد. تدوين راهبردهاي مناسب، قابل توصيه و كاربرد، تنها پس از تحليل وضع موجود و نيز تحليل دقيق از اهداف و محك زدن راهبردها با مختصات هر دو نقطه كنوني و آينده امكان‌پذير است.

The SWOT matrix is very common in strategic researches in various fields and branches in Iran. This paper studies the researches by using quantitative and qualitative methods and criticizes the expected function and the manner of the matrix application. In this researches SWOT is treated as a tool for the development of appropriate strategies. Strategy shows moving from the current state to the desired state, so both states should be considered and analyzed. Formulation of appropriate and applicable strategies is possible after not only analyzing the current situation but an accurate analysis of the goals and checking the strategies against both current and desired points.