شناسايي منابع مقاومت به بيماري سپتورياي برگي در گندم‌هاي بومي ايران

Identification of Resistance Sources to Septoria tritici Blotch in Iranian Wheat Landraces

بيماري سپتورياي برگي گندم توسط قارچ Zymoseptoria tritici ايجاد مي‌شود. قارچ عامل بيماري يك قارچ هتروتال آسكوميست است و تغييرات ژنتيكي در جمعيت آن بالاست، بنابراين شناسايي منابع مقاومت جديد به منظور كنترل اين بيماري ضروري است. در اين تحقيق واكنش 51 ژنوتيپ خالص شده ازگندم‌هاي بومي ايران در مرحله گياهچه‌اي در گلخانه نسبت به پنج جدايه قارچ عامل بيماري در موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر در سال 1391 ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه بيشتر ژنوتيپ‌ها نسبت به تمامي جدايه‌ها حساس بودند. از مجموع 255 برهمكنش جدايه- ژنوتيپ، تنها پانزده واكنش مقاومت اختصاصي مشاهده شد. همچنين نتايج اين آزمايش نشان داد كه ژنوتيپ‌هاي شماره 14 و 41 به ترتيب از استان مركزي و فارس بالاترين سطح مقاومت اختصاصي نسبت به اكثر جدايه‌ها را داشتند، بنابراين استفاده از اين ژنوتيپ‌ها در برنامه‌هاي به‌نژادي مي‌تواند نقش موثري در كنترل بيماري داشته باشد

Septoria tritici blotch (STB), caused by Zymoseptoria tritici is a heterothallic ascomycete fungus and genetic variation in its population is high, therefor identification of new sources of resistance is always necessary to manage the disease. In this study the reaction of 51 pured landrace genotypes was evaluated under greenhouse condition at seedling stage against five Z. tritici isolates. The experiments were performed at Seed and Plant Improvement Institute in 2011. The results showed that the majority of the genotypes were susceptible to all isolates tested. Out of 255 reactions, 15 isolate-specific resistances were identified. Furthermore, genotype no. 14 and 41 originated from Markazi and Fars provinces, respectively, showed the greatest number of isolate specific resistances. These genotypes can be effectively used in the wheat breeding programs in Iran to control the disease.